Ze wil absoluut niet meegaan in het beeld dat de zorg in verpleeghuizen onder de maat is. De politiek vertoont alleen Pavlov-reacties: controle, incident, meer controle. Dat lost het probleem niet op, volgens Arcares-directeur Mariëlle Rompa. Ondertussen maakte de Inspectie achtereenvolgens melding van tachtig procent ‘kwalitatief onvoldoende’ instellingen en één op de zes verpleeghuizen die ‘een risicogeval’ zouden zijn. Is het niet effectiever om open kaart te spelen.’

Stel: je bent 45 jaar en ligt vanwege een herseninfarct en verlamming in een verpleeghuis. Kun je het daar tussen de oudere bewoners naar de zin maken? Nee, stelt adviesbureau Acquest. Volgens haar onderzoek ‘Meer regie over mijn leven’ hebben jonge verpleeghuisbewoners in hun eigen woon- of leefsituatie weinig tot niks te kiezen.

Ouderenmishandeling is een taboe. Voor het slachtoffer, dat uit gêne, afhankelijkheid of angst niks durft te zeggen. Maar niet zelden ook voor de instelling. Waarom wordt zoiets niet eerder door collega’s opgemerkt? Volgens recent onderzoek is ‘het zicht op de aard en omvang van ouderenmishandeling in verzorgings- en verpleeghuizen nagenoeg afwezig’.

Na alarmerende berichten over minimale zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen stapelen de onderzoeken naar de kwaliteit in deze instellingen zich nog steeds op. Ondertussen heeft verzekeraar Achmea Zorg besloten de kwaliteitseisen aan te scherpen en vanaf 1 januari 2005 een speciaal keurmerk in te stellen. Andere zorgverzekeraars volgen.

Ondanks de wachtlijsten blijken verzorgings- en verpleeghuizen te kampen met leegstand. Volgens Arcares gaat het alleen om instellingen in de grote steden. De Landelijke Vereniging van Indicatieorganen ziet in deze ontwikkeling een maatschappelijke trend. Het verzorgingshuis lijkt te verdwijnen, het verpleeghuis wordt gemeden. Dat kan financiële gevolgen hebben.

Terwijl verpleeghuis De Egmontshof worstelde met ‘pyjamadagen’, stond een lekkere Franse Sancerre op het menu van verpleeghuis Humanitas-Akropolis in Rotterdam. Directeur Den Uil van De Egmontshof deed openlijk zijn beklag over zorgverschraling na de opgelegde efficiencykorting. Directeur Becker van Humanitas hangt een filosofie aan die zowel het welzijn en de gezondheid van de cliënten bevordert als de kosten drukt. Twee verpleeghuizen, twee visies.

In verpleeghuis De Breukelderhof in Bennekom hebben ongeschoolde afdelingsassistenten zich via het systeem van Erkenning Verworven Competenties (EVC) opgewerkt tot ‘helpenden’ of ‘verzorgenden’. Moeder en dochter De Vries - beiden ooit aangenomen zonder diploma - zijn enthousiast over hun nieuw toebedeelde taken. ‘Iedereen krijgt hier kansen, als je ze maar grijpt.’

Multimedia in combinatie met demente ouderen doet waarschijnlijk velen de wenkbrauwen fronsen. Sinds kort gebruikt verpleeghuis het Zonnehuis Zwolle echter een cd-rom om het geheugen van demente ouderen te stimuleren zodat hun ziekte langzamer verloopt. 'De ouderen vinden het leuk om foto's terug te zien.'