Sociaal pension Het Ommelanderhuis in Groningen is er op gericht om de veelal schizofrene bewoner sociaal te activeren. De wens van de bewoner is het uitgangspunt. Als gevolg van deze houding hebben veel bewoners een vrijwilligersbaantje gevonden of een huis waarin ze min of meer zelfstandig wonen.

Bedrijven moeten winst maken. Maatschappelijke instellingen ook en hun inspanningen moeten sociaal rendement opleveren. Hoe maak je dat zichtbaar en meetbaar? Social Return on Investment is een methodiek die het rendement van maatschappelijke investeringen meet. Door de besparingen bij andere sectoren duidelijk te maken. ‘De winst zit echter zelden in je eigen portemonnee.’

Bert en Marja verhuisden in oktober uit de Amsterdamse Diamantbuurt, nadat ze een jaar lang door Marokkaanse jongeren waren gepest. Hoewel de situatie in werkelijkheid veel minder zwart-wit lag, ontstond er een ongekende mediahype. Burgemeester Cohen gaf criminoloog Henk Ferwerda (Advies- en Onderzoeksgroep Beke in Arnhem) de opdracht een plan van aanpak te ontwikkelen. ‘Er zit al veel professionaliteit in die wijk. Die aanpak willen wij bundelen.’

Het bestaat in Nederland: kinderen die honger hebben omdat ze thuis niet genoeg te eten krijgen. In Amsterdam Zuidoost kookt een groep Surinaamse vrijwilligers elke maandagmiddag voor zo’n honderd van deze kinderen. Ze komen vaak uit eenoudergezinnen met geldproblemen vanwege werkloosheid, verslaving of schulden. ‘Wat de vrijwilligers drijft, zijn hun ervaringen als ind.’

‘Het aardige van deze baan,’ zegt Henk Luchtmeijer, ‘is dat het alles samenbrengt waar ik in mijn leven mee bezig ben geweest.’ Per 1 februari is hij aangetreden als directeur van de Maatschappelijk Ondernemers Groep. ‘De civil society ontstaat niet zomaar.’

Veel allochtone ouders komen niet op rapportbesprekingen, betalen geen schoolgeld en helpen niet mee op school. Taal- en cultuurverschillen zijn vaak de oorzaak. De Vensterschool Selwerd Paddepoel Tuinwijk in Groningen ging dit probleem te lijf en stelde een contactpersoon voor allochtone ouders aan. ‘Om sommige ouders te bereiken, moet je de wijk in.’

‘Stel invoering WMO voor gehandicaptenzorg uit,’ zegt Peter Siebesma, tot voor kort lid van de Raad van Bestuur van zorginstelling De Zijlen in Groningen. Hij onderzocht de ombouw naar ‘de Zweedse WMO’. Terwijl de Scandinavische zorg vaak model staat voor landen als de onze, concludeert Siebesma dat de modernisering van de Zweedse zorg heeft gefaald. ‘Laten we eerst leren van de fouten die daar zijn gemaakt.’

Minister Hoogervorst (Volksgezondheid) wil meisjesbesnijdenis bestrijden via preventie, controle en registratie. Verschillende deskundigen betwijfelen of zo’n sluitende aanpak snel effect heeft. Volgens Willibrord Weijmar Schultz, hoogleraar Obstetrie en Gynaecologie, verdient vrouwenbesnijdenis nog een paar generaties respijt. ‘Als je mensen te dicht op hun huid zit, kun je ze juist in hun oude gedragspatroon terugduwen.’

Volgens onderzoek van de inlichtingendienst AIVD uit december radicaliseert de moslimjeugd in rap tempo. Zo’n honderd islamradicalen zouden bereid zijn geweld te gebruiken tegen respectloze ongelovigen. Wat moet het welzijnswerk daarmee? ‘De slachtofferrol van allochtonen is heel lang door het welzijnswerk bevestigd, maar dat is funest.’

Ze wil absoluut niet meegaan in het beeld dat de zorg in verpleeghuizen onder de maat is. De politiek vertoont alleen Pavlov-reacties: controle, incident, meer controle. Dat lost het probleem niet op, volgens Arcares-directeur Mariëlle Rompa. Ondertussen maakte de Inspectie achtereenvolgens melding van tachtig procent ‘kwalitatief onvoldoende’ instellingen en één op de zes verpleeghuizen die ‘een risicogeval’ zouden zijn. Is het niet effectiever om open kaart te spelen.’