Veel onderwerpen in de begrotingen dateren al van de beleidsvoornemens van vorig jaar, zoals de stelselherziening in de zorg en de gemeentelijke verantwoordelijkheden voor de bijstand. De economische teruggang dwingt er toe hard in de plannen te snijden. Een visie op een nieuwe koers ontbreekt echter in de kabinetsplannen.

Het begon als een project waarbij twee vliegen in één klap werden gevangen. De dorpsconciërge doet klussen die de leefbaarheid in het dorp verbeteren. Tegelijkertijd stel je daarvoor iemand aan in een gesubsidieerde baan. In de toekomst lijkt er geen geld meer te zijn voor de functie. Tenzij de gemeente de dorpsconciërge uit eigen middelen betaalt.

Professionals moeten zichzelf bevrijden uit de ‘klauwen van de markt en de bureaucratie’. Dat blijkt uit de nieuwe bundel artikelen ‘Mondige burgers, getemde professionals’ van Tweede Kamerlid Evelien Tonkens (GroenLinks). Vraagsturing vindt Tonkens ‘onzinnig´ en bij een fenomeen als ‘accountability’ plaatst ze vraagtekens. ‘Professionals moet je niet afrekenen op getallen, maar op verhalen.’

Moet volwaardig burgerschap voor gehandicapten doorgezet worden door in een woonwijk te participeren? Sommige ouders zien hun kinderen opeens wegkwijnen, en willen dat ze op het instellingsterrein blijven. In ieder geval zou er keuzevrijheid moeten zijn. ‘Ik wil mijn kind weer terug in de instelling hebben, maar dat blijkt een moeizame strijd.’

Na het jarenlange verblijf in onder meer asielzoekerscentra hebben vluchtelingen en asielzoekers vaak moeite om in Nederland een bestaan op te bouwen. Ze zijn weinig privacy gewend en hebben nauwelijks contacten. Hoe is deze impasse te doorbreken? Amsterdam bedacht een stedelijk project waarbij ze gekoppeld worden aan een ‘supporter’.

Vele miljarden zijn er de afgelopen tien jaar besteedt om werklozen weer aan het werk te krijgen. Maar tot resultaten heeft het nauwelijks geleid, zo blijkt uit een onderzoek van het SCP. Onderzoekster Liny Bruynzeel is daar niet verbaasd over. ‘Je kunt niet even een blik ID-banen opentrekken.’

‘Je moet positie kiezen. Ik geloof sterk in bewustwording en dialoog. Dat deed ik al in de jaren zeventig met mensen in de wijk. Je maakt geen instituten, maar netwerken. Het is bewezen dat dat werkt.’

Het Service Bureau Ouderen in het Zeeuwse Hellevoetsluis is uit nood geboren. Halverwege de tachtiger jaren bleven steeds meer ouderen langer zelfstandig wonen. Voorzieningen die daarbij nodig waren bestonden in Hellevoetsluis nog niet. Er was geen gecoördineerd ouderenwerk, zoals dat in sommige omliggende gemeenten wel bestond. Een achttal mensen besloot zelf een vrijwilligersorganisatie te starten voor maaltijden aan huis en vervoer voor ouderen en gehandicapten.

Op 1 augustus volgt Hans Boutellier Jan Willem Duyvendak op als directeur van het Verwey-Jonker Instituut, de organisatie voor beleidsstrategisch onderzoek in de sociale sector. Hoe draagt onderzoek bij aan de versterking van welzijnsbeleid en sociale infrastructuur? Hoe moet het volgens Duyvendak en Boutellier verder met de sociale professies en het welzijnsbeleid? Een gesprek met twee spraakmakende sociale denkers.