Wanneer een patiënt in een ggz-instelling is opgenomen, dan verblijven zij daar vaak langer dan nodig is. Die conclusie trekt het Zorginstituut Nederland in het rapport: “Medisch noodzakelijk verblijf in de geneeskundige ggz”. Het kan gaan om vervolgzorg die in de Zorgverzekeringswet thuishoort, zoals ambulante behandeling thuis. Maar ook om voorzieningen in het sociaal domein, zoals passende huisvesting, beschermd wonen en dagbesteding.

Ambulante zorg

Het Zorginstituut is niet de eerste partij die aan de bel trekt over het achterblijven van de ambulantisering, schrijft het vakmedium Zorgvisie. Ook het Trimbos-instituut bracht een rapport uit waarin het meldt dat de afbouw van bedden te ver wordt doorgevoerd en dat er nog onvoldoende ambulante zorg tegenover staat. Voor minister Schippers was dat in december 2016 ‘aanleiding om in te grijpen. De opbouw van de ambulante zorg en ondersteuning moet worden versneld en geïntensiveerd, de ondersteuning vanuit het sociaal domein moet naar een hoger plan worde getild en de samenwerking tussen zorg en sociaal domein moet substantieel beter’, schreef de minister destijds.

Financiering

Ook de financiering van de ggz-zorg lijkt een aanleiding om patiënten onnodig lang in de instelling te houden. Het verblijf mag namelijk wel enige tijd door de zorgverzekeraar vergoed worden, als het medisch onverantwoord is dat cliënt de instelling verlaat zonder dat er adequate vervolgzorg is. De vervolgzorg in het sociaal domein valt onder de gemeente.

‘De huidige praktijk staat nog ver af van de praktijk die we beogen.’ Dat zei Leen van Leersum, lid van het Aanjaagteam Verwarde Personen bij de presentatie van het eindrapport. Irma Bolhuis, projectleider bij VoorWelzijn: ‘Wij willen ervoor zorgen dat mensen met een ggz-achtergrond weer veilig in de wijk kunnen participeren.’ Lees meer>>

Zorgverzekeraar

Het Zorginstituut stelt dat het belangrijk is voor de patiënt dat ggz-instelling en zorgverzekeraar afspraken maken met de gemeente om opname en vervolgvoorziening beter op elkaar te laten aansluiten. Het instituut doet een aanbeveling: Maak in het ontslagprotocol van de patiënt vaste afspraken hoe te handelen bij ontslag van de patiënt uit de ggz-instelling.

Ontslagbeleid

Verder moeten de samenwerking in de zorgketen verbeteren. Door voldoende aanbod te realiseren voor ambulante ggz-zorg. Door in kwaliteitsstandaarden duidelijk vastleggen wat criteria zijn voor opname, verblijfsduur en ontslag. Door een duidelijk ontslagbeleid ontwikkelen, met daarin de voorwaarden voor geneeskundig en functioneel herstel. Maar ook daarin opnemen de sociaal-maatschappelijke voorwaarden voor ontslag en hoe dit te realiseren.