Het klinkt misschien raar maar Karaca (32) is eigenlijk heel dankbaar voor alles wat haar is overkomen. ‘Daardoor ben ik waar ik nu ben, sta ik waar ik nu sta en kijk ik op mijn manier naar de wereld. Er zijn altijd wel rampen, altijd toestanden, dat heb ik al op heel jonge leeftijd geleerd. En ja, daar kan ik me doorheen worstelen. Het heeft me eigenlijk sterker gemaakt.’

Hoe kijk je terug op jouw jeugd?

‘Als kind – en dat hebben veel kinderen die in een onveilig thuis opgroeien – denk je dat het normaal is om op te groeien met zoveel spanningen, met een vader die heel vaak boos is en slaat. Meestal was mijn moeder het doelwit, maar soms wij kinderen ook. Als hij zo’n bui had en we waren iets te luidruchtig… Ik heb twee zussen en twee broers. Mijn broertjes zijn nakomelingen, zij hebben het gelukkig niet zo bewust meegekregen. Mijn zussen en ik wel, wij zijn er echt in opgegroeid.’

Natuurlijk had haar vader ook zijn goede momenten, vervolgt ze. ’Dan gingen we naar de kinderboerderij of het strand. Maar het is net als met complimenten en kritiek. Kritiek weegt zwaarder, dat is hetzelfde met huiselijk geweld. De momenten dat hij sloeg, die blijven het meest bij. Die keer dat hij mij op straat een klap verkocht, ten overstaande van mijn vrienden, vergeet ik nooit meer. Waarom doe je dit, dacht ik toen. Waarom zet je me nu voor al mijn vrienden te kakken? Ik was niet eens boos omdat hij mij sloeg, dat was ik wel gewend. Ik was boos omdat hij me sloeg en plein public. Waarom laat jij me nu schamen voor jou? Schamen omdat jij mijn vader bent.’

Slotenmaker

Ze zat in groep acht van de basisschool toen haar moeder hem het huis uitzette. ‘Ik weet dat nog heel goed. Ze hadden weer ruzie, mijn moeder, mijn zussen en ik zaten op een kamer en hielden de deur dicht, zodat hij niet naar binnen kon. Op een gegeven moment dreigde mijn moeder de politie te bellen. Mijn vader was nogal autoriteit-gevoelig en maakte dat hij wegkwam. Toen zei mijn moeder: “Ik ga de politie niet bellen, maar de slotenmaker. Hij komt er niet meer in.” Dat heeft ze gedaan. Ik was zo opgelucht, de herrieschopper des huizes was verslagen. Daarna kwam de rust terug in huis. Geur en kleuren kwamen weer terug. Ik werd opgewekter, vrolijker. Mijn prestaties op school schoten omhoog.’

En nu sta je op het podium en gooi je er alles uit?

‘Ja, precies wat ik als klein meisje zo graag wilde. Ik wilde eigenlijk van de daken schreeuwen dat het niet goed ging met mij en dat we hulp nodig hadden. En toen ontdekte ik toneel en musical. Ik merkte dat daar alles gezegd kon worden en dat het publiek moest lachen. Zingen deed ik thuis ook al. Ik luisterde naar cassettebandjes, ik was misschien nog maar een jaar of zes, maar sommige liedjes brachten iets teweeg. Zingen heeft me echt geholpen om mijn emoties te laten stromen. En dat gevoel heb ik nog steeds. Ik zing veel wanneer ik niet goed in mijn vel zit. Dat helpt. Ik hoef niet zo nodig beroemd te worden. Ik wil mijn verhaal vertellen. Voorheen zag ik nooit mensen die op mij leken in het theater of op tv. Je zag geen mensen met een andere achtergrond, met een beperking. Ik wil dat mensen zich herkennen.’

Je gaat dit jaar ook een installatie maken waarbij mensen kunnen voelen wat het betekent om huiselijk geweld mee te maken als je slechtziend bent.

‘Ik ben geboren met congenitale nystagmus, wiebelogen. Ik zie echt heel weinig en ben in gesprek met een museum. Ik wil proberen iets van die angst, van die spanning die ik als kind heb gevoeld, over te brengen. Er zijn meer kinderen met een beperking in dezelfde situatie. Ik kan bijvoorbeeld geen gezichten aflezen, dus je weet ook niet hoe de pet van de persoon tegenover je staat. Als kind moest ik echt op mijn instinct afgaan. Hoe is de situatie nu? Moet ik op mijn tenen lopen, me verstoppen? Of ik het goed had ingeschat, merkte ik pas wanneer ik de klap voelde. Die alertheid is eigenlijk nooit meer weggegaan.’

Lees het hele artikel in Zorg+Welzijn magazine>>