Het signaal kwam van de politie. De portieken van de winkelstrip in De Linie in de Amersfoortse Kruiskamp, waren een bron van onrust. Hangjongeren, dealen, onveiligheid. De zes winkeliers en de bewoners van de 24 bovenliggende woningen voelden zich er niet meer op hun gemak. Woningcorporatie Portaal pikte dat op en benaderde naar wijkkunstenaar Theo van der Hoeven. En zo kan het dat twee jaar later de nieuwe entrees zijn beplakt met gepolijst graffitibestendig graniet, dat de donkere hallen zijn verdwenen en dat het hele wooncomplex er chiquer, schoner en vrolijker uitziet, nu de renovatie – project Thuiskomen – bijna klaar is.
‘De woningcorporatie betaalt het project voor een groot deel, het budget voor de kunstenaar komt van het ministerie van WWI, uit het Vogelaarverhaal’, licht Robert Taal van Portaal toe. ‘We focussen bij renovatie op leefbaarheid. We hopen dat de aanpassingen langer intact blijven door bewoners erbij te betrekken.’
Kunstenaar Theo van der Hoeven ging eerst in conclaaf met die bewoners. Gewoon op een avond op een klapstoeltje bij een portiek een babbeltje houden. Zo deed hij het ook bij zijn andere buurtprojecten, voor de aanleg van straatmeubilair, het opknappen van een transformatorhuisje en de inrichting van een voorleesplek bij de bibliotheek. ‘Ik verzin niets alleen. Ik moet dingen maken die voor iedereen langere tijd mooi blijven.’ De portieken zijn inmiddels verdwenen. Er zijn nieuwe gevels en centrale voordeuren voor in de plaats gekomen. De winkels, vroeger via de portieken te bereiken, hebben een nieuwe entree gekregen. De wat donkere schuilplaatsen van weleer zijn verdwenen.
Tegeltableaus
Bij de herinrichting van de portieken kwamen meteen allerlei andere ideeën naar boven. Zo zijn de automatisch uitspringende lichten in de trappenhal vervangen door permanente verlichting in de leuningen. Bij de voordeuren van de bewoners kwamen rekjes om schoenen in te zetten. En de muren zijn verfraaid met tegeltableaus en sierborden, door bewoners zelf uitgekozen. De borden zijn ingebed in lijsten tegen de muur geplaatst, om ze hufterproof te maken. In twee portieken zijn de tableaus geënt op oosterse symboliek, in de derde op Delfts blauw. De achterkant van de winkelstrip is meteen ook aangepakt. Een open terrein, met ruimte voor vrachtwagens om de winkels te bevoorraden, is nu afgesloten met hekwerk. Van der Hoeven schilderde de hekken samen met buurtkinderen en ouders in regenboogkleuren.
‘Vroeger reden jongeren op het terrein rond met scooters en wagens. Er werd ook gedeald. Het was één groot drama. Alleen bewoners en andere mensen die er iets te zoeken hebben, bezitten nu een sleutel van het hek. Maar een tijdje geleden stonden er toch weer mensen op het terrein die geen sleutel zouden moeten hebben’, zegt Elly van Westerlaak van bewonerscommissie De Linie. ‘Een paar hangjongeren die een tijdje weg waren, komen weer terug. Hopelijk helpt cameratoezicht. De camera’s zijn een tijdje buiten werking geweest vanwege de werkzaamheden, maar staan nu weer aan.’
Naam: Thuiskomen
Plaats: Kruiskamp, Amersfoort
Initiatief van: Woningbouwcorporatie Portaal
Uitvoerders: Portaal, wijkkunstenaar Theo van der Hoeven en Huurdeman Bouw
Doelstelling: Veiligheid en leefbaarheid vergroten, sociale activering bewoners.
Start project: 2008
Website/contact: www.portaal.nl en www.theovander-hoeven.com
Dit artikel staat in Zorg + Welzijn magazine nr 5, mei 2010.
Bron: Fotografie Theo van der Hoeven/Bouwbedrijf Huurdeman