De gemeenten zouden de zorginstellingen sinds de invoering van de Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) in 2007 ver onder de kostprijs laten werken. Een schande, zo liet directeur Aad Koster van koepelorganisatie Actiz in de media weten. Het is de zoveelste keer dat hiermee ronduit een vertekend beeld van de werkelijkheid wordt geschetst. Het is tijd om een en ander recht te zetten!
Zoals bekend bleken de kosten voor de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) op den duur onbeheersbaar en konden de thuiszorginstellingen de grenzen van het AWBZ- zorgaanbod te gemakkelijk oprekken. Zodoende konden veel te dure krachten – bovendien veel te ruimhartig- worden ingezet bij licht huishoudelijk werk. Deze inefficiënte en dure hulp kon jarenlang straffeloos worden geleverd omdat het toezicht op de uitgaven in de AWBZ, waar de huishoudelijke hulp tot die tijd onder viel, vrijwel ontbrak.
Nu gemeenten verantwoordelijk zijn voor de huishoudelijke hulp zijn de uitvoeringskosten omlaag gegaan. Zij gaan wel zorgvuldig om met gemeenschapsgeld en controleren of de uitvoering correspondeert met de vraag. Tot nog toe toont de cliënt zich tevreden over de Wmo.
Het ziet er meer naar uit dat de thuiszorgmanagers de ellende over zichzelf hebben afgeroepen. Van meet af aan heeft de thuiszorg zich verzet tegen overheveling van een beperkt onderdeel van de AWBZ; de huishoudelijke verzorging. Met schaalvergroting en megalomane nevenactiviteiten dachten de instellingen het hoofd boven water te houden. Hardnekkig wilden ze vasthouden aan de oude praktijk met inzet van zwaardere (dus dure) zorg dan de cliënt nodig heeft. En voor het resterende schoonmaakwerk werden goedkope alfahulpen ingezet.
De succesvolle lobby van thuiszorg richting Den Haag leidde ertoe dat de oorspronkelijke opzet van de Wmo door de Tweede Kamer zo grondig werd aangepast, dat de wet pas een jaar na de geplande datum in werking trad. Halverwege 2006 bleek bovendien dat de AWBZ-administratie bij de thuiszorginstellingen een chaos was en dat controle door de zorgkantoren vrijwel ontbrak. Er moest zelfs een speciale ‘ task force’ door het ministerie van VWS ingesteld worden om tijdig boven water te krijgen welke doelgroep er nu eigenlijk overgeheveld kon worden naar de Wmo.
De instellingen konden zelf blijkbaar niet aangeven om welke klanten en zorguren het zou gaan.
Hoe bestaat het om gemeenten nu verantwoordelijk te stellen voor de problemen? Het budget voor de huishoudelijke verzorging betreft slechts een marginaal onderdeel van het totale AWBZ-budget waar de zorginstellingen hun omzetten uit halen. Hoe kan het dan dat door het afstoten van deze beperkte taak, de instellingen in grote problemen zijn gekomen? En waarom rijzen de kosten van de AWBZ nog steeds de pan uit? Hier moet meer aan de hand zijn dan mismanagement bij de aanbesteding van huishoudelijke verzorging. Tijd voor een parlementaire enquête zou ik zeggen. Ik werk daar van harte aan mee!
Jetty Voermans,
Wethouder gemeente Zeevang en voormalig projectleider WMO bij de VNG
Lees ook de reactie van ActiZ op dit opiniestuk
Bron: Foto: Stock.xchng
Ik wordt zo moe van dit onderwerp. Ik als hardwerkende thuiszorgmedewerker verdien niet eens 10 euro per uur. Er wordt altijd over onze hoofden en dat van de clienten gesproken. De organisatie en administratie is zo’n rommeltje daar zou al heel veel geld mee bespaard worden maar ons wordt niks gevraagd.
Beste lezers,
Er is in Nederland veel goeds te vinden.
Maar zorg en welzijn is een kosten post.
Ik pleit voor minder beleidmakers en meer uitvoerende.
Het blijkt telkens weer dat het beleid faalt.
De richtlijnen te complex.
De geld stromen niet transparant.
Geld oneigenlijk besteed wordt?!?
Ben 60+ maar als ik mijn huishouden zo uitvoer.’
kan ik ook naar de schuldsanering.
Doe het simpel.
een budget per hulpbehoevende. regel het via de gemeente en laat burger aangeven wat hij of zij wil na een indicatie natuurlijk.
de indicatie via een burger forum per gemeente.
Gemeente rapporteert per maand wat er is gebruikt aan hulpbehoevende spreadsheet klaar.
Wie te veel gebruikt zonder aanwijsbare reden heeft pech.
wie echt meer nodig heeft krijgt dit na justificatie.
Overgebleven geld terug naar den Haag en geen snoep potje voor de gemeentes.
Simpel, duidelijk,uitvoerbaar.
Geen zakkenvullers er tussen puur aan de burger denken.
Maar dat kan niet in Nederland lullen nathouden en slechte regelingen produceren is het devies.
Ook bij de thuiszorg dient adequate zorg aan zorgbehoevenden centraal te staan.
De verschuiving in de wet en regelgeving leidt er toe dat er bij voortduring een soort “zwarte pietenspel” wordt opgevoerd.
Er lijkt een gebrek aan transparantie inzake indicatiestelling, vaststelling zorgbehoefte, zorg en kostenbeheersing. Daarnaast is het van belang om niet alleen in kwantitatieve termen, maar ook in kwalitatieve termen duidelijkheid te verschaffen.
Het geheel mag echter geenszins een kostenverhogende bureaucratie tot gevolg hebben. Dat kan onder meer door gebruik te maken van (verantwoorde) PGB’s.
Er zitten drie redeneerfouten in het artikel van mw Voermans.
1. Voor huishoudelijke zorg moest en moet men geïndiceerd zijn. Als de thuiszorginstellingen te veel of te dure hulp hebben verleend, dan heeft dat primair te maken met de indicatiestelling en niet met beslissingen genomen door de thuiszorg.
De laatste jaren zijn de criteria voor indicatie al aangescherpt, dus dat de meeste indicaties te ruim geweest zouden zijn, lijkt me onwaarschijnlijk.
2. De huishoudelijke verzorging was niet zo’n minimaal onderdeel van het thuiszorgpakket als Mw Voermans suggereert.
Niettemin, als een niet al te groot onderdeel van een organisatie met ernstig verlies kampt, kan dat een reëel gevaar voor de hele organisatie opleveren.
3. De huishoudelijke verzorging maakt geen deel meer uit van de AWBZ en kan daarom ook niet de oorzaak zijn dat de kosten van de AWBZ nog steeds stijgen.
Er zitten drie redeneerfouten in het artikel van mw Voermans.
1. Voor huishoudelijke zorg moest en moet men geïndiceerd zijn. Als de thuiszorginstellingen te veel of te dure hulp hebben verleend, dan heeft dat primair te maken met de indicatiestelling en niet met beslissingen genomen door de thuiszorg.
De laatste jaren zijn de criteria voor indicatie al aangescherpt, dus dat de meeste indicaties te ruim geweest zouden zijn, lijkt me onwaarschijnlijk.
2. De huishoudelijke verzorging was niet zo’n minimaal onderdeel van het thuiszorgpakket als Mw Voermans suggereert.
Niettemin, als een niet al te groot onderdeel van een organisatie met ernstig verlies kampt, kan dat een reëel gevaar voor de hele organisatie opleveren.
3. De huishoudelijke verzorging maakt geen deel meer uit van de AWBZ en kan daarom ook niet de oorzaak zijn dat de kosten van de AWBZ nog steeds stijgen.
Kijk, en daar gaat het dus continu mis: de gemeente bepaalt niet voor welke prijs de zorgaanbieders leveren: dat doen zij zelf. Kennelijk hebben de zorgaanbieders een dusdanig eigen vermogen (AWBZ-gelden) opgebouwd de afgelopen jaren dat zij de geleden verliezen tot nu toe hebben kunnen opvangen (hoeveel faillisementen/ontslagen?). Het management bepaald bij de nieuwe aanbestedingsronden of en tegen welke prijs zij willen inschrijven. Dat sommige gemeenten hierbij een maximum prijs hanteren doet hier niets aan af. De aanbieders hebben de keuzen om wel of niet in te schrijven. Nu kun je zeggen, dat bij niet inschrijven de consequentie is, dat medewerkers ontslagen moeten worden maar bedrijfseconomisch is het verkopen van een product onder de kostprijs in feite uitstel van executie. Een fabrikant van televisies stopt met de productie wanneer de tv’s te duur zijn om te produceren en niet meer met winst verkocht kunnen worden. Is het, met de wetenschap van nu, het inschrijven tegen een prijs, lager dan de kostprijs dan geen mismanagement? Dat de client centraal staat vanuit de zorgverlener kan ik goed begrijpen maar de continuiteit van de zorgaanbieder is eveneens belangrijk. Vraag en aanbod bepaalt de prijs: de gemeente kiest bij meerdere aanbiedingen met dezelfde kwaliteit voor de goedkoopste. Het wordt tijd, dat zorgaanbieders gaan ondernemen. De uitzonderingen overigens daargelaten.
Overigens kent Jetty Voermans heel goed de praktijk, zoals zij mij duidelijk heeft kunnen maken in een symposium begin dit jaar.
Waar het om gaat is heel eenvoudig: de tarieven die de gemeenten wensen te betalen zijn dusdanig laag dat instellingen onder de kostprijs moeten werken. Dat méér uitgeven dan dat ’t oplevert op den duur tot problemen leidt, is evident. Verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld is prima, maar de zorgaanbieders zo uitknijpen?!?! Daar is op langere termijn de client niet bij gebaat. De kwaliteit zal logischerwijs achteruit gaan!
Mervr.T.Geitenbeek
20%bij de ANWBZ laat me niet lachen ,die horen hulp te krijgen die voor hun taak staan en er naar uitbetaald te worden maar geen van beide voldoen ze, de hulpen zo van straat geplukt moet je nog werken leren dat was vroeger wel anders en de ad ministratie van sommige instantie in de thuiszorg kloppen voor geen meter bv.je hebt 6 uren hulp in de week maar op de afrekening staan er maar drie en het verandert niet na melding hiervan wel nee ze vergeten zelfs maar een week om te rekenen.En als je het na 12 jaar gehad heb met icare en veranderd van zorgverlener dan sluit dat niet aan om dat de gemeente de indicatie niet opstuurt en daar 2 weken ruim mee wacht zodat wij mensen een week geen hulp hebben wat niet nodig is.
Het is al ruim 12 jaar in de thuiszorg een wanordelijke boel.Ze vergeten gewoon dat het om MENSEN gaat.
Hopend dat de personen die hierop reageren met onze reacties wat wordt ondernomen.
Bij onze organisatie, Zorgorganisatie Zorg-Vuldig te Leiderdorp, doen we in 2009 voor het eerst mee met de WMO. Veel gemeenten hebben hunzaken op orde, maar diverse gemeenten ook niet. Zo hebben wij van 1 gemeente in augustus een Voorschot(!!) gekregen voor de betalingen van de eerste 8 perioden.
Deze gemeente was dus niet goed voorbereid. Wij hebben natuurlijk wel onze medewerkers op tijd betaald!
Er wordt gewerkt met de Zorgveiling, die kost per client 19,50. Onze medewerkers kosten ons gemiddeld 19,00 per uur. De prijs voor HVZ 1 is 21,50 maar je moet korting geven om clienten te krijgen. Waar betalen wij onze overhead dan van? Directie heeft een gewoon salaris, rijdt niet in dikke lease auto’s, geen Managers en diverse lagen tussen medewerkers.
Wij staan voor goede kwaliteit en de client staat centraal.
Wij maken een klein beetje winst dat altijd weer gebruikt wordt voor investeringen in de organisatie.
Wat mij tegen de borst stuit in het verhaal van de wethouder is dat alle organisaties weer over 1 kam geschoren worden. Dat is zeer onterecht, want ik ken, naast mijn eigen bedrijf, veel andere integere berdijven. Gaat u daar eens naar opzoek bij u in de regio, ze zijn er echt!
Ik dacht hetzelfde: eindelijk eens iemand die zegt wat er echt aan de hand is, zorginstellingen hebben ongebreideld geld uit de AWBZ kunnen inzetten. Als je dan vervolgens de andere reacties leest, blijken zij dat toch heel anders te zien. Blijkbaar krijgen de gemeenten het nog niet voor elkaar om deze materie goed uitgelegd te krijgen aan de zorgontvangers. En dat is ook niet zo gek, want op hetzelfde moment dat de verantwoordlijkheid voor de HV naar de gemeente werd overgeheveld, werd het voor de ontvangers duurder. Zij moeten nu immers een hogere eigen bijdrage betalen. Daar komt dan ook nog bij dat gemeenten geld over lijken (dat het in het echt niet zo is, krijgen de gemeenten ook niet over het voetlicht gebracht) te houden aan de Wmo en dan vult de burger het plaatje verder zelf wel in. Jammer, een lange weg nog te gaan dus voor de gemeenten.
Mevrouw de Wethouder,
Om op al u punten integaan lijkt mij onbegonnen werk.
Één wil ik u proberen uit te leggen.
De tevredenheid van de cliënt mbt de WMO wil niet zeggen dat die ook voor iedereen goed is, ja wel voor de cliënt maar ook voor de andere partijen ?? .
De huidige AWBZ is in wezen een pervers systeem. Het naturastelsel is negentiende-eeuws. Ik voer al jaren een pleidooi om de AWBZ in zijn geheel te PGB-en. Organiseer daar onafhanklijke clientondersteuning en zorgbemiddeling om heen. Dan gaan we 35 procent op de kosten van de AWBZ besparen en de kwaliteit verhogen. PGB-houders zijn de meest tevreden zorgvragers. Dan ontstaat een echte markt met klanten die betalen voor diensten en ondernemers die factureren.
Ik ben zorgvrager. In mijn gemeente is er verleden jaar op een paar euro na, 1 miljoen overgehoiuden op het Wmo budget. De helft is gegaan naar aanleg van een weg / bouw van een school. Kortom geld is uitgespaard door minimale indicaties te stellen en voorzieningen in te kopen tegen twijfelachtige tarieven. Dit zou niet moeten kunnen/mogen. Geld voor Wmo zou geoormerkt moeten worden. Gemeente hebt u niet alles besteed, dan graag terugstorten in het gemeentefonds.
Hieruit blijkt dat er in het verleden geen of te weinig gedaan is aan beheersing van de enorme stijging in de awbz kosten. Wie valt dat dan te verwijten?
Misschien moeten we gewoon maar afgaan op het rapport dat PricewaterhouseCoopers onlangs uitbracht.
Hieruit blijkt duidelijk dat de thuiszorg heden ten dage voor een habbekrats uitgevoerd word.
Mijn auto naar de garage betekent rond de € 60,= á € 70,= per uur. Onze thuiszorg, want dat is het nog steeds, moet in mijn woonplaats voor € 11,10 per uur geklaard worden…
Hoezo boter op het hoofd?
Mijn salaris wordt betaald uit de AWBZ.
Ik ben uitvoerende.
Zeker de helft van mijn tijd ben ik bezig met papierwerk die aangeleverd moet worden om recht op AWBZ te hebben.
Ga nou niet door op die weg geachte wethouder. Probeer naar de werkelijkheid te kijken, niet naar de papieren en cijfers die je aangeleverd krijgt.
Ga kijken bij iemand die hulp bied, en volg de geldstromen naar boven volgen. Niet van boven naar beneden. Niet zeggen wat er niet in de cijfers klopt, want dat krijg je weer andere cijfers, en dat lost niet het probleem op.
Goed zo Jetty, eindelijk eens iemand die er wat van zegt! Ik heb ook al diverse malen aan clienten en organisaties proberen uit te leggen dat het beleid voor de invoering van de Wmo heel anders was en dat de zorgkantoren niet onderhandelden, maar even handjeklap deden aan het eind van het jaar voor de produktieafspraken van het volgende jaar. Bovendien waren de functies vroeger inwisselbaar, zolang de zorgaanbieders maar binnen hun volumemiddelen bleven. In de praktijk werden dan goedkope door dure hulpen vervangen, waardoor er 20% HV1 en 80% HV2 werd geleverd. De verhoudingen blijken nu in werkelijkheid andersom. Er valt nu minder uit te wisselen en dat geeft problemen. Ik hoop dat de gemeenten bij de volgende aanbesteding niet in de zielige verhalen van de zorgaanbieders trappen, anders blijven de kosten van de zorg onbeheersbaar!