‘Er zijn minder uren huishoudelijke hulp geleverd door de gemeente dan financieel mogelijk was. En er is onvoldoende inhoud gegeven aan de wettelijke eis om maatwerk toe te passen op de individuele situatie van cliënten.’ Dat is de conclusie van de Utrechtse Rekenkamer, die de toekenning van de huishoudelijke hulp door de gemeente heeft onderzocht. De conclusie van de Rekenkamer bevestigt wat voor veel gemeenten geldt: de bezuinigingen op de huishoudelijke hulp zijn te ver doorgevoerd en hebben kwetsbare groepen én helpenden gedupeerd.

Enquête

De Rekenkamer hield een telefonische enquête onder een representatieve steekproef van 1.000 van de 5.506 klanten. Van hen deed 48% mee aan de enquête. 37 klanten werden thuis bezocht voor een verdiepend gesprek en interviewde de Rekenkamer medewerkers van de betrokken organisaties. De bezuinigingen zijn hoger uitgevallen, zegt Peter van den Berg, voorzitter van de Rekenkamer Utrecht, ‘omdat de gemeente met een aantal zaken geen rekening heeft gehouden. Zoals het aantal toegekende uren dat onbenut blijft en de gevolgen van de verhoging van de eigen bijdrage, die leidt tot vermindering van gebruik van huishoudelijke hulp.’

Bezuiniging

Het terugbrengen van de huishoudelijke hulp heeft niet alleen geleid tot verslechtering van de persoonlijke situatie van sommige kwetsbare cliënten, maar heeft ook gezorgd voor het ontslag van veel huishoudelijke hulpen. Over 2015 hield de gemeente € 2,8 miljoen (18%) van het begrote budget voor hulp bij het huishouden over.

‘Thuiszorgorganisaties failliet door bezuinigingen gemeenten’. Nadat het faillissement is uitgesproken over verschillende thuiszorgaanbieders, vindt vakbond FNV het tijd om de noodklok te luiden. ‘Gemeenten moeten ophouden met de doorgeslagen bezuinigingen, zodat nóg meer faillissementen voorkomen kunnen worden,’ zegt Sarah Dobbe van de FNV. Lees meer>>

Geen maatwerk

Volgens de Rekenkamer heeft de gemeente onvoldoende maatwerk toegepast bij de beoordeling van aanvragen voor huishoudelijke hulp. Terwijl dat wel wettelijk vereist is en ook verschillende rechters in Nederland hebben daarover al uitspraken gedaan. De gemeente Utrecht heeft de herindicaties eind 2014 grotendeels, zo blijkt uit het onderzoek, telefonisch of administratief verwerkt.

Huishoudelijke hulp

‘Onzorgvuldige beslissingen zijn genomen’, aldus de Utrechtse Rekenkamer in haar rapport. De beleidsregels zijn te sterk gebaseerd op de idee dat een standaardmaat voor huishoudelijke hulp geschikt is voor bijna alle klanten, terwijl er grote verschillen tussen klanten bestaan qua zelfredzaamheid, beperkingen en woonsituatie.

Huisbezoek

Van den Berg: ’55 Procent van de ondervraagden geeft aan dat ze met het toegekende aantal uren hulp niet uit de voeten kunnen. Maar 39 procent zegt ook dat ze dat wel kunnen. Dat duidt erop dat er sprake is van een behoorlijk spreiding van persoonlijke omstandigheden voor wat betreft woonsituatie en beperkingen. Het indicatieproces is niet goed verlopen, voor een goede indicatie is het belangrijk om huisbezoeken te doen.’

Gedupeerde burger

Is het mogelijk om voor gedupeerde burgers, die geen of te weinig huishoudelijke hulp hebben gekregen, en voor de hulpen om de hulp te herstellen? De voorzitter van de Utrechtse Rekenkamer denkt dat het belangrijk is dat de gemeente haar informatie aan burgers verbetert: ‘Bijvoorbeeld over de veranderingen in de toekenning van huishoudelijke hulp. Verder kunnen mensen zelf altijd een herindicatie aanvragen voor meer uren hulp als hun situatie verandert.’

Meer uren

De gemeente Utrecht heeft inmiddels besloten om het aantal basisuren voor huishoudelijke hulp per 10 oktober 2016 te verhogen naar 105 uren op jaarbasis. Dat is ongeveer een verhoging van 1,5 uur huishoudelijke hulp per week naar 2 uur per week. Ook wil de gemeente de Huishoudelijke Hulp Toelage tot 2019 voortzetten. Met de toelage kunnen cliënten voor 5 euro per uur extra hulp inkopen.

Voor het rapport en meer informatie over het onderzoek van de Utrechtse Rekenkamer, ga hier verder>>