Voor als je even op adem moet komen…

Het kan een behoorlijke uitdaging zijn om je energie op orde te houden en goed voor jezelf te zorgen, vooral na een lange werkperiode waarin je batterij leeg is geraakt. Daarom willen we graag deze eerste drie tips met je delen. Deze boeken bieden waardevolle inzichten en praktische adviezen.

1. Pooja Lakshmin, Echte selfcare

Van sapkuren en yogaworkshops tot luxe bamboelakens: selfcare lijkt het wondermiddel voor praktisch alle problemen van vrouwen (en mannen). Psychiater Pooja Lakshmin vindt dit op zijn zachtst gezegd onvolledig en in het slechtste geval zelfs manipulatief. Echte selfcare is niet zo eenvoudig als een chique spa-retraite; het is een proces dat gepaard gaat met hard werken en moeilijke beslissingen nemen. Dr. Lakshmin leert ons hoe goed voor jezelf zorgen er in de praktijk uit zou kunnen – en moeten – zien. Lakshmin leert je stap voor stap de vier principes van echte selfcare en biedt bruikbare strategieën om grenzen te stellen, schuldgevoelens te overwinnen, compassie voor jezelf te hebben en dichter bij jezelf te komen.

2. Olga Mecking, The Dutch Art of Luieren

Dit boek verkent de kunst van het niksen, oftewel bewust ontspannen en tijd nemen voor jezelf. Het biedt inzichten, praktische tips en onderbouwingen om meer rust en ontspanning in je leven te brengen.

3. Fokking druk: Het ultieme anti-stressboek

Druk is het nieuwe normaal. Een volle agenda en een vol hoofd, het gevoel achter de dingen aan te lopen en altijd tijd tekort komen: het zijn dé kenmerken van deze tijd. Maar de drukte speelt ons inmiddels parten. Ongeveer één op de zeven werkenden heeft ernstige stressklachten of zit door de stress thuis. En ook als je geen burn-out krijgt, kan de stress zorgen voor een stuk minder levensplezier. Tijd dus om onze tijd anders in te delen. Daarvoor geeft psycholoog Thijs Launspach zijn beste tips.

Voor als je je wilt inleven in waargebeurde verhalen…

Ontdek 9 meeslepende boekentips boordevol waargebeurde verhalen die je als sociaal werker absoluut niet mag missen. Deze inspirerende boeken bieden een uniek inkijkje in het leven van mensen met een boeiend – en vaak bizar – verhaal. Als hulpverlener zul je gegarandeerd geïntrigeerd raken door de diepgaande ervaringen en levenslessen die in deze boeken worden gedeeld.

1. Israel van Dorsten, Wij waren, ik ben. Weg uit Ruinerwold.

Dit is het ingrijpende verhaal van Israel, een van de kinderen van Ruinerwold. ‘Op zondag 13 oktober 2019 verliet ik de boerderij waar ik jarenlang vastzat en stapte een café in Ruinerwold binnen. Op dat moment maakte ik me definitief los uit de geloofswereld van mijn vader, die mij vijfentwintig jaar lang in zijn macht had. In “Wij waren, ik ben. Weg uit Ruinerwold” beschrijf ik mijn leven. Mijn vaders geloof en overtuigingen waren mijn realiteit: naar school ging ik niet, ik bestond niet eens voor de buitenwereld, en ik had geen vrienden. Er waren alleen de geesten die om ons heen dwaalden en waarmee we praatten. Bidden was onze enige redding, God zat altijd in mijn hoofd. Dan komen de eerste scheurtjes in mijn geloof, en dat worden er geleidelijk steeds meer. Het internet is de sleutel voor mijn ontwikkeling. Ik zoek een weg naar de vrijheid voorbij schuld, angst, verdriet, onzekerheid. Maar wanneer mijn gedachten eindelijk vrij zijn, voel ik me meer opgesloten dan ooit. Ik wil weg uit de boerderij waar ik samen met mijn familie verborgen voor de buitenwereld leef. Maar wie gaat mij helpen?’

2. Aafke Romeijn, Ga gewoon wat leuks doen

In Nederland krijgt 1 op de 5 volwassenen (18-64 jaar) ooit te maken met een depressie. Aafke Romeijn kampt al sinds haar tiende met zware depressies en in “Ga gewoon wat leuks doen” vertelt ze hier uitvoerig over. In combinatie met haar eigen verhalen bespreekt ze aan de hand van de DSM-5 het klinische gedeelte van de stoornis. Daarnaast duikt ze de geschiedenis in om een beter beeld te krijgen van de ziekte, behandelt ze alom bekende vooroordelen en misverstanden rondom de stemmingsstoornis en geeft ze antwoord op veelgestelde vragen. Uiteraard vertelt ze ook waarom ‘gewoon wat leuks doen’ haar depressie niet op pauze zal zetten.
“Ga gewoon wat leuks doen” is voor iedereen die kampt met depressies en op zoek is naar herkenning, en voor iedereen die iemand kent en er meer over wil weten.

3. Nadja Ensink-Teich, Dag lieverd, tot zo

Dit boek bevat hartverscheurende memoires over wat rouw écht is. Met de geboorte van Fleur lacht het geluk Nadja en Jeroen toe. Maar hun leven verandert plotseling als Jeroen de geboortekaartjes op de post gaat doen. Op nog geen vijf meter van hun voordeur in Londen wordt hij door een wildvreemde doodgestoken. Na twee jaar diep verdriet besluit Nadja met Fleur door Azië te trekken – een allesveranderende roadtrip waarin ze leert wat rouw écht is en opnieuw ontdekt hoe mooi het leven kan zijn.

“Dag lieverd, tot zo” is een hartverscheurend verslag van liefhebben en loslaten. Nadja beschrijft openhartig hoe ze na een ondenkbaar verlies de kracht herwon om haar nieuwe leven te omarmen, weer te durven dromen en de weg naar geluk te vinden.

4. Marcel Maassen, Wat mama niet vertellen kon

Stel je voor: je had een halve eeuw een innige band met je moeder, maar na haar dood weet je nog steeds niet wie zij werkelijk was. Het overkwam Cyrilla van der Donk. Haar moeder Irene hield altijd vol dat ze als baby in 1928 was geroofd van haar ouders in Amsterdam en dat ze opgroeide ‘ergens in het oosten van Duitsland’. In 1945, vlak na de oorlog, kwam ze moederziel alleen aan in Nederland. Pas na haar dood durfde Cyrilla het verleden van haar getraumatiseerde moeder te onderzoeken. Met schrijver Marcel Maassen ploos zij de verhalen van haar moeder uit en als detectives doken zij in de historische bronnen. Hun meeslepende zoektocht legt een verbijsterende levensgeschiedenis bloot.

Cyrilla van der Donk (1961) werkt als docent bij de tweedegraads lerarenopleiding van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Ze is auteur van studieboeken over praktijkonderzoek in onderwijs en zorg & welzijn.

5. Cathy Glass, Een verschrikkelijk geheim

Waargebeurde en hartverscheurende verhalen over een pleegmoeder en de kinderen die aan haar zorgen worden toevertrouwd.

Cathy is al vijfentwintig jaar pleegouder en heeft al meer dan honderd kinderen onder haar hoede gehad. In dit hartverscheurende boek beschrijft ze het heftige en waargebeurde verhaal van Tilly. Tilly haat haar stiefvader Dave. Hij misbruikt haar moeder, maar haar moeder weigert hem te verlaten. Bang voor haar eigen veiligheid vraagt Tilly om opgenomen te worden in een pleeggezin, en ze wordt bij Cathy geplaatst. Wanneer Tilly een schram op haar wang heeft als ze terugkomt van een bezoek aan haar moeder en stiefvader, maakt Cathy zich steeds meer zorgen over Daves gedrag. Vooral als ze ontdekt dat hij Tilly heeft overladen met cadeautjes.

Ook om haar eigen dochter Lucy maakt Cathy zich ongerust. Lucy is zwanger van haar vriend die ze nog maar net kent en moet bedenken of ze het kind zal houden. Een moeilijke beslissing die de rest van haar leven zal beïnvloeden.

6. Milio van de Kamp, Misschien moet je iets lager mikken

Dit is een verhaal over armoede en kansongelijkheid. In het huis waarin Milio van de Kamp opgroeit is regelmatig geen licht of warm water en in de buurt waar hij woont is criminaliteit aan de orde van de dag. Toch lukt hem uiteindelijk wat zovelen niet lukt: ontsnappen uit de armoede. Hoewel zijn docent hem adviseert ‘iets lager te mikken’, slaagt hij erin vanuit het vmbo de universiteit te bereiken. Maar de sociale stijging komt niet zonder offers. In “Misschien moet je iets lager mikken” vertelt Milio aan de hand van zijn eigen ervaringen over de impact van armoede en kansenongelijkheid. Vervreemding van je familie, je nergens volledig thuis voelen, hoge schulden, depressie. Steeds weer loopt hij tegen de stigma’s rondom armoede aan. Dit boek legt glashelder de complexiteit van maatschappelijke ongelijkheid bloot. Het is geen lofzang op het idee dat je alles kunt bereiken mits je hard genoeg je best doet. Wél is het een erkenning van de onvoorstelbare veerkracht van mensen die van jongs af aan geconfronteerd worden met hun ongelijke startpositie in het leven.

7. Janneke Siebelink, December slaan we even over

In “December slaan we even over” doet Janneke Siebelink verslag van ontroerende en leerzame ontmoetingen in een hospice. Over wat mensen in hun laatste levensfase ons kunnen bijbrengen over het bestaan.

Ruim een jaar geleden wordt Janneke Siebelink overvallen door sombere gevoelens, die in de nacht moeiteloos overgaan in paniekaanvallen. Het gevolg van zeven jaar non-stop hard werken bij een groot commercieel bedrijf. Na een bezoek aan de huisarts, waar ze radeloos haar verhaal vertelt, besluit ze vrijwilligerswerk te gaan doen als kok in een hospice in Amsterdam. In “December slaan we even over” doet ze verslag van haar ervaringen. De verhalen zijn prachtig, aangrijpend en vol warmte en empathie maar tegelijkertijd grappig. “December slaan we even over”  zet aan tot nadenken en doordringt de lezer van wat werkelijk belangrijk is in het leven.

8. Dat beloof ik, Roxane van Iperen

Dit boek is geen autobiografie, dus hij past niet bij uitstek onder het kopje waargebeurde verhalen. Toch heeft de auteur in interviews verteld dat dit haar meest persoonlijke boek is en dat het verhaal van haar hoofdpersoon deels is gebaseerd op eigen jeugdervaringen. Daarom hebben we ‘m er toch bijgezet.

De twaalfjarige M. groeit op in twee werelden. Thuis is er chaos en geweld, op school past ze zich geruisloos aan. Haar ouders zijn continu op de vlucht – voor de buitenwereld, elkaar, hun eigen demonen – en sleuren M. mee, van dorp naar dorp, van school naar school. Ze zoekt haar heil in de natuur en bij andere buitenstaanders – de bewoners van een vakantiepark, de reizigers in een woonwagenkamp, een groep kunstenaars in het bos. Maar nergens krijgt ze de kans om wortel te schieten, of, belangrijker nog: om met iemand een gedeeld verleden op te bouwen. Voor iedereen is ze slechts een voorbijganger. En als er niemand getuige is van je leven, besta je dan wel?

“Dat beloof ik” is het verhaal van een meisje dat alles in haar jonge leven moet bevechten om overeind te blijven. En uiteindelijk voor een onmogelijke keuze komt te staan.

9. Gloria van Breukelen, Ik wou dat Stef Bos mijn vader was (een zoektocht naar liefde en erkenning)

Kun je in het verkeerde gezin geboren worden? Zo voelt het soms voor Gloria. Waarom drinkt haar vader zoveel en ligt haar moeder alsmaar op de bank? Ze snapt niets van hun gedrag. Gloria besluit op jonge leeftijd dat ze niet zo wil worden. Om wél mee te doen in de maatschappij. Met deze mindset – en door veel afkijken bij haar vriendinnen – bezorgt ze zichzelf een redelijk normale jeugd. Aan de buitenkant dan. Achter de dichtgedraaide luxaflex voelt ze zich ontzettend verantwoordelijk voor het welzijn van haar ouders.

Gloria raakt de controle over ze kwijt als ze op kamers gaat wonen. Dat zorgt ervoor dat ze dit keer zélf niets meer uit handen krijgt. Is het harde werken voor niets geweest? Ze besluit de banden met thuis te verbreken om te kunnen overleven.

In “Ik wou dat Stef Bos mijn vader” was vertelt Gloria (30), een KOPP/KOV (Kind van Ouders met Psychische Problemen/ Verslavingsproblemen), hoe ze alles uit de kast haalt om haar jeugd te vergeten. Hoe ze zoekt naar liefde en erkenning die ze thuis niet vindt. Pas wanneer haar vader plots overlijdt, durft ze bij zichzelf naar binnen te kijken. Gloria komt erachter dat ze niet haar ouders, maar steevast zichzelf heeft afgewezen. Wat als de schade blijvend is en ze wel degelijk een product is van hen? Per verkocht exemplaar wordt €0,99 aan stichting Het Vergeten Kind gedoneerd.

Vraag aan jou als sociaal werker

Natuurlijk is deze lijst met tips niet volledig. Er zijn simpelweg te veel goede boeken! En iedereen heeft zijn eigen smaak. Daarom een vraag aan jou: heb jij zelf een boekentip voor andere sociaal werkers/professionals in het sociaal domein? Iets waardoor je geïnspireerd raakte om je werk beter te doen of een verhaal dat je raakte over kwesties waar jouw cliënten ook tegenaan lopen? Voel je vrij om jouw tip hieronder te delen in de comments.