Door Alexandra Sweers – Hamerlynck die met haar onderzoek afgelopen week promoveerde aan VU medisch centrum Amsterdam, vindt de resultaten van haar onderzoek ´schrijnend´. ´Er is zoveel aan de hand bij deze meisjes, maar de zorg loopt achter. Zo wordt bijvoorbeeld bij 20 procent van deze meisjes ADHD gediagnosticeerd, terwijl maar 5 procent van hen eerder medicatie heeft gehad. Ook hebben veel van hen een posttraumatische stress stoornis(PTSS) waarvoor ze niet behandeld worden.´

Stijging
Aanleiding voor het onderzoek onder ruim 200 meiden van 12 tot en met 18 jaar met Nederlandse en andere culturele achtergronden, is de landelijke stijging van de criminaliteit onder deze groep. Hamerlynck: ‘Dan praten we over geweldsdelicten als moord en doodslag, maar ook mishandeling en diefstal. Het onderzoek is opgezet voor het maatschappelijk belang, maar ook omdat nooit eerder systematisch is onderzocht wat nu eigenlijk de voorgeschiedenis van deze meiden is.’

Tienermoeder
Hamerlynck is zelf werkzaam geweest als arts in een meisjesinrichting. Tijdens de psychiatrische consulten kwamen veel problemen aan het licht. ‘Dat gaat mij wel aan het hart. Meer dan de helft van deze meiden heeft ernstige verslavingsproblemen en een heel groot deel heeft al een of meer meestal afgebroken zwangerschappen achter de rug met heel grote kans op tienermoederschap. Je ziet risicogedrag dat veelal te maken heeft met gedragsproblemen als bijvoorbeeld ADHD.’

Risicogedrag
De meeste tienermeisjes in justitiële jeugdinrichtingen kampen met ernstige psychiatrische problemen en hebben vaak traumatische gebeurtenissen meegemaakt. Daarnaast vertonen veel van hen seksueel risicogedrag, zoals vrijen zonder anticonceptie en seksueel contact onder invloed van alcohol of drugs. Eén op de vijf is al eens zwanger geweest.

Politie
Veel van de problemen zouden eerder aangepakt moeten worden, vindt de onderzoekster. ‘Men moet bijvoorbeeld actie ondernemen wanneer zo’n meisje voor het eerst in contact komt met de politie of jeugdzorg. Dat zou het mooiste zijn natuurlijk, want dan kun je erger voorkomen. Maar de behandelingen in de inrichting zijn ook belangrijk. Voor ADHD, depressie of PTSS zijn er medicijnen of behandelingen, maar voor gedragsstoornissen blijken nog weinig behandelingen onderzocht op effectiviteit.’

Vooruitzicht
Het onderzoeksrapport van Hamerlynck ligt bij Justitie en veel jeugdinrichtingen zijn op de hoogte van het onderzoek. Door het VUmc is nu een behandelprogramma uit de Verenigde Staten gehaald dat onderzocht gaat worden op effectiviteit. ‘Maar als we nu kijken naar de vooruitzichten voor deze meisjes op dit moment, dan zijn die heel slecht als er niet meer geïnvesteerd wordt in behandelingen’, aldus Hamerlynck.