‘Bij een onderzoek van het ministerie van Justitie en het Trimbos-instituut naar behoeften van vrouwen met een vluchtelingen- of migratieachtergrond werd mij duidelijk dat de reguliere hulpverlening niet goed bij de wensen van die vrouwen aansloot. Bovendien weten migranten en vluchtelingen vaak niet de weg te vinden naar de hulpverlening, omdat zoiets niet in hun land bestaat.’ Soheila Yousefi richtte in 2003 Kommak op, gericht op deze doelgroep.

Sociale wijkteam

In AS, maandblad voor de Activiteitensector, vertelt Yousefi over het werk van Kommak, dat betekent ‘hulp’ of ‘helpen’ in het Farsi. In 14 jaar groeide het bedrijf uit tot een sociale onderneming met 25 medewerkers en Wmo-contracten met 47 gemeenten. ‘Onze cliënten worden doorverwezen via sociale wijkteams en de Sociale Dienst van de gemeente’, vertelt Yousefi.

Trauma

Veel cliënten van Kommak zijn in hun leven getraumatiseerd geraakt, zegt Soheila Yousefi. Soms in het land van herkomst, maar soms ook in Nederland; ‘Vooral de mensen die jarenlang in een asielzoekerscentrum hebben geleefd. En anderen hebben weer trauma’s in eigen kring opgelopen, bijvoorbeeld door huiselijk geweld. Ik wil wel benadrukken dat lang niet alle vluchtelingen een trauma hebben’, zegt Yousefi.

Cultuursensitief

Kommak werkt uiteraard binnen dezelfde wettelijke- en kwaliteitskaders. Wat de sociale onderneming onderscheidt, volgens Yousefi, ‘is het cultuursensitieve perspectief van waaruit we werken, Dat betekent dat we elkaar accepteren en respecteren, ongeacht onze diverse achtergronden. We hebben oog voor de verschillen tussen de wij-cultuur waarin onze deelnemers zijn opgegroeid, en de ik-cultuur in Nederland. En dat we de vertaalslag tussen beide culturen kunnen maken.’

Wij-identiteit

Yousefi vertelt dat het belangrijk is om cliënten te helpen om zowel een wij-identiteit als een ik-identiteit op te bouwen. ‘De wij-identiteit zijn de mensen vaak kwijt geraakt, omdat ze alleen met hun kerngezin in Nederland zijn, terwijl ze in hun eigen land deel uitmaakten van een groot familieverband. Door cliënten van verschillende leeftijden met elkaar in contact te brengen, kunnen ze in de groepen opnieuw een wij-identiteit opbouwen. Ze kunnen bijvoorbeeld bij elkaar veel erkenning vinden en hun pijn delen. Tegelijkertijd maken wij duidelijk dat het belangrijk is dat ze energie steken in hun eigen identiteit.’

Wil je meer weten over cultuursensitieve zorg? Bezoek dan het Cultuursensitieve Zorg congres van 17 november 2023.