Projectleider Anne-Marie van Bergen presenteerde ter gelegenheid van het congres Zwerfjongeren versterken op 8 december een handreiking voor gemeenten, op basis van de aanpak in Groot-Brittannië. Tijdelijke huisvesting is een van de pijlers van die aanpak. ‘In Groot-Brittannië ligt de nadruk op het aanbod van vrijwillige ondersteuning en op het snel regelen van basisbehoeften zoals huisvesting, scholing en werk. Dit wordt op lokaal niveau goed gecoördineerd. In Nederland zit er nog een gat tussen volledige ondersteuning met de nadruk op zorg, in een tehuis bijvoorbeeld, en het zelfstandig wonen.’

Drugs

Dat gat moet opgevuld worden omdat jongeren die op straat komen te staan lang niet altijd gebaat zijn bij een plek in een pension met andere jongeren of – nog ongeschikter – in een daklozenopvang, ziet Van Bergen. ‘Daar kunnen ze vaak niet rustig op adem komen, aandacht voor scholing en werk is beperkt en ze blijven in aanraking komen met drugs en alcohol.’ Een rustige plek om even op adem te komen, waar ze echt zichzelf kunnen zijn, is er te vaak nog niet. Tijdelijke vrijwillige opvang is bovendien gunstig omdat er geen indicatie nodig is.

Zelfstandig
Gemeenten kunnen inspiratie vinden in methoden die wel wat hebben van de Britse aanpak, zegt Van Bergen. ‘Campus Diep in Groningen bijvoorbeeld, begeleidt jongeren op weg naar zelfstandig wonen. En ook Kwintes in Almere heeft daarin veel expertise.’ Als jongeren al zelfstandiger zijn, kunnen ze terecht bij Kamers met kansen. Daarin werken woningcorporaties en zorgorganisaties samen bij begeleiding naar zelfstandigheid in zowel wonen als scholing en werk. Knelpunt is vaak het ontbreken van geschikte woningen. MOVISIE adviseert gemeenten samenwerking te zoeken met woningcorporaties, om alternatieven zoals leegstaande kantoren en antikraakwoningen te vinden.

Methode

Een andere aanbeveling is de nadruk op het versterken van het gezin. ‘Als een jongere van huis is weggelopen en wordt teruggebracht door de politie gaan de Britten standaard direct bekijken wat er in zo’n gezin aan de hand is en waarom een jongere wegloopt. Zo kunnen ze voorkomen dat een jongere echt gaat zwerven. Het zou mooi zijn als dat hier ook gebeurde. Family mediation is bijvoorbeeld een succesvolle methode, daarbij wordt een vrijwilliger gekoppeld aan een jongere en vinden ze samen met professionele achterwacht uit hoe de jongere veilig thuis kan blijven wonen, en lukt dat niet waar hij dan wel kan wonen.’ 

Momenteel werkt MOVISIE samen met de landelijke organisatie Gids om enkele tientallen vrijwilligers bereid te vinden zwerfjongeren te ondersteunen. Het streven is om een pilot gebaseerd op de Britse aanpak in het voorjaar van 2012 te starten.

Bron: Foto: Stock.xchnge