Elk jaar doen zo’n 60.000 mensen een beroep op de maatschappelijke opvang, zijn dakloos of dreigen dat te worden. Vrijwel al deze mensen hebben schulden, de belangrijkste zijn achterstallige zorgpremie, huur en openstaande boetes. Uit onderzoek blijkt dat de hulpverlening leidt verbetering op veel levensgebieden, behalve op het gebied van financiën van deze cliënten.
Geldproblemen
In Sociaal Bestek van oktober/november schrijven enkele deskundigen hoe de maatschappelijke opvang beter aandacht kan geven aan de financiële problemen van hun cliënten als ze binnen komen. De oorzaak van de geldproblemen komen meestal voort uit het oerwoud aan ingewikkelde overheidsregelingen, sancties en toeslagen, waar mensen geen wijs meer uit worden. Maar ook omdat het voor veel mensen moeilijk is de informatie te begrijpen vanwege laaggeletterdheid.
Inkomensregeling
Als mensen inkomensregelingen niet goed begrijpen en fouten maken, volgt terugvordering van geld of worden mensen gekort op hun uitkering. Op die manier worden de financiële problemen alleen maar groter. Volgens de auteurs moet er snel iets veranderen aan het huidige systeem om schulden te vermijden. Maar ook binnen het systeem zijn mogelijkheden om direct winst te boeken voor cliënten in de maatschappelijke opvang:
- Mensen hebben hulp nodig om toegang te krijgen tot waar ze recht op hebben
- Informeer mensen op een manier die begrijpelijk voor hen is
- Signaleer tijdig of er ook sprake is van psychische beperkingen, dat vraagt een andere aanpak
- Vaak spelen meerdere problemen tegelijk, dan zijn meerdere hulpverleners voor nodig
- Bejegen de cliënten als een klant, niet als iemand met schulden
Briefadres
Instellingen voor maatschappelijke opvang moeten – naast de opvang – beginnen om hun cliënt weer in te schrijven bij de gemeente. Mensen die dakloos zijn hebben meestal geen briefadres meer. De volgende stap is het in kaart brengen van de financiële situatie en zo nodig hulp inschakelen van gespecialiseerde schuldhulpverleners.
Zelfredzaamheid
Het is belangrijk dat de bejegening van mensen met schulden verbetert. Regelmatig is hulp gebaseerd op het idee dat armoede en schulden ontstaan door eigen schuld en onvermogen van de cliënt. In zo’n geval wordt alles overgenomen en verliest de cliënt zijn autonomie. Het is juist belangrijk om cliënten te ondersteunen om de regie over hun eigen – financiële – leven terug te krijgen.
Project
De koepel Federatie Opvang werkt aan een project om de financiële kennis te verbeteren van professionals in de maatschappelijke opvang, de vrouwenopvang en beschermd wonen. Verder wil de FO de kennis over specifieke problemen, bejegening en over screening verspreiden. Doel is om beter met mensen in de maatschappelijke opvang om te gaan en zo snel mogelijk de juiste hulp te vinden. Meer info vind je op de website van de Federatie Opvang>>
Het hele artikel kun je lezen in het magazine Sociaal Bestek van oktober/november 2017 >>