Kwetsbare mensen in de maatschappelijke opvang hebben vaak te maken met schaamte, nutteloosheid en sociaal isolement. ‘Ze zijn bezig met overleven, hen wordt zelden gevraagd naar de mooie momenten in hun leven’, zegt Lieke van Pruijssen. In het Rotterdamse project ‘You win some, you lose some’ verkende een aantal bezoekers van de maatschappelijke opvang hun talenten.
Geluk
Van Pruijssen en collega Bieke Versloot, beiden documentairemakers, bedachten een educatie- en participatietraject waarbij bezoekers van de Rotterdamse Pauluskerk en de Nico Adriaans Stichting (maatschappelijke opvang) samen met hun meer ‘kansrijke’ stadgenoten het thema ‘de maakbaarheid van geluk’ hebben verkend. Ze werkten samen aan een reizende verhalenmachine. ‘Een ouderwetse gokkast, een fruitmachine, die door de stad reist. Na een ruk aan de hendel hoor je een bijzonder verhaal van iemand uit de maatschappelijke opvang. Het zijn ontroerende en grappige anekdotes over verassende wendingen in het leven.’
Schrijfopdracht
Voordat die verhalen in de verhalenmachine terecht kwamen, werd er een serie bijeenkomsten georganiseerd voor een aantal mensen uit de maatschappelijke opvang. ‘Ze kregen iedere week een schrijfopdracht over het thema geluk en maakten een persoonlijke tijdlijn waarin iedereen zijn levensverhaal kwijt kon. ‘Je merkt dat deze mensen bezig zijn met overleven, hen wordt zelden gevraagd naar de mooie momenten in hun leven, terwijl ze die wel hebben meegemaakt’, aldus Van Pruijssen. De deelnemers maakten ook uitstapjes naar bijvoorbeeld musesa of het park. Op plekken waar zij doorgaans niet komen, waren zij ook welkom. ‘Dat is een positieve bevestiging en draagt bij aan het zelfvertrouwen.’
Ook het VSBfonds aanschrijven? Sue van Soest, adviseur bij VSBfonds legt uit waar een goed projectplan aan moet voldoen en geeft tips. Lees hier hoe je een goed plan voor een fondsaanvraag schrijft >>
Presenteren
In de verschillende workshops hebben de bezoekers van de Pauluskerk en NAS samengewerkt met buurtbewoners, ondernemers en kunstenaars. Een van de doelen was om de talenten en kwaliteiten van de deelnemers te verkennen. Ze hebben geleerd samen te werken, zichzelf te presenteren en om te gaan met persoonlijke vragen.
Heftig
Het project is niet voor iedereen geschikt, vertelt Van Pruijssen. ‘Niet iedereen voelt zich prettig in een groep of wil terugkijken op zijn leven. Ook al gaat het over gelukkige momenten.’ De deelnemers worden geselecteerd zodat zij echt baat hebben bij dit project. Er is bovendien intensief contact met de zorgprofessionals van de maatschappelijke opvang over hoe het gaat.
Fonds
VSBfonds Nathalie de Zoete beoordeelde het Rotterdamse project voor ondersteuning en vertelt waarom zij financiële ondersteuning kregen. ‘Door dit project worden deelnemers bewust van hun eigen identiteit, vooroordelen en discriminatie. Omdat kansarmen en kansrijken in dit project samen antwoorden proberen te vinden op hoe maakbaar geluk is, welke rol het lot inneemt en hoe je je moraal behoudt in tijden van onzekerheid en tegenspoed. De persoonlijke gesprekken leiden tot begrip en daarmee het verkleinen van de kloof die tussen deze twee groepen bestaat.’
Maatjes
Bovendien worden de mogelijkheden onderzocht om de contacten te verduurzamen in de vorm van een maatjesproject, zo voegt De Zoete toe. ‘Kansarme mensen worden met dit project geactiveerd om mee te doen aan de maatschappij en vrijwilligers leren op hun beurt zich in te zetten voor hun eigen leefomgeving.’
Op 13 september is de première van de Verhalenmachine ‘You win some, you lose some’ in de Pauluskerk in Rotterdam. Daarna gaat de fruitmachine een jaar lang op tournee langs verschillende Rotterdamse instellingen en duikt de machine op verschillende plekken in de stad op. Voor meer informatie >>