Door Alexandra Sweers – Het jaarlijkse onderzoek van IrisZorg, instelling voor verslavingszorg en maatschappelijke opvang, heeft als doel de belangrijkste ontwikkelingen rond jongeren en hun alcohol- en drugsgebruik te volgen. De onderzoekers doen dat onder meer door jongeren en zogenaamde sleutelfiguren, zoals portiers, jongerenwerkers en politieagenten, te interviewen. De vraag is wat, hoe en waarom jongeren welke drugs gebruiken.

Alcoholvergiftiging
Alcohol blijkt het meest populaire middel onder Gelderse jongeren. ‘Alles draait om bier’, zegt een van de jongerenwerkers in een interview. Tien tot twintig glazen alcohol op een stapavond lijkt geen uitzondering te zijn. Mary de Jong, projectleider en preventiemedewerker, noemt het opvallend dat het aantal ziekenhuisopnames voor alcoholvergiftiging bij jongeren onder de zestien is toegenomen. Nee zeggen tegen een alcoholisch drankje is voor veel jongeren geen optie, blijkt uit het onderzoek.

Passief
Ook cannabis blijft een populaire drug, vooral onder hangjongeren. ‘Maar praten over problemen van een cannabisverslaving is nog taboe’, zegt De Jong. ‘Jongeren zien zelf vaak niet dat ze er passief van worden.’ Onder invloed van een joint voelen jongeren hun problemen minder, maar ze erkennen niet dat ze zo in een vicieuze cirkel van problemen-blowen-problemen komen, aldus het onderzoek. De Jong: ‘Hulpverleners moeten deze jongeren echt opzoeken en met ze praten, praten en praten. Uit zichzelf zullen zij meestal geen hulp zoeken.’

Dealers
De Jong legt uit dat naast jongerenwerkers, portiers en politieagenten ook dealers informatie verschaffen voor het onderzoek. ‘Via gebruikers zijn wij in contact gekomen met een aantal dealers. Zij zijn toeschietelijker met informatie dan je zou verwachten. Een dealer kan iets vertellen over een – beperkte – groep gebruikers. Bijvoorbeeld informatie over de toename van de vraag naar een bepaalde drug of op welke momenten klanten gebruiken.’

GHB-gebruik
Zo blijkt dat de xtc-markt is ingestort, omdat er steeds meer minder goede pillen en meer neppillen in omloop zijn. Jongeren in de stad zoeken steeds vaker hun toevlucht in GHB en de drug 2CB. Het aantal GHB-cliënten bij IrisZorg is in 2008 met 75 procent gestegen naar 35 cliënten. Net zo explosief als in de rest van Nederland. GHB is een vloeibare drug die je kunt drinken, met een ontremmende werking en een seksueel stimulerend effect. Het is niet duur, makkelijk te verkrijgen, maar ook erg gevaarlijk, want bij een verkeerde dosering kun je in een coma raken. Over de juiste afkickmethoden bestaat bovendien nog discussie.

Zwerfjongeren
Voor het eerst betrokken de onderzoekers ook zwerfjongeren bij het onderzoek. Speed houdt hen wakker als ze geen slaapplaats hebben en onderdrukt het hongergevoel. De Jong: ‘Het is lastig om deze groep te bereiken. Een gedeelte bereiken we via de nachtopvang voor jongeren. Voor hen is deze drug echt een overlevingsmiddel, en dus is het heel moeilijk om ermee te stoppen.’ Vaak speelt er veel andere problematiek een rol, zoals gebrek aan dagbesteding en onderdak, waardoor zwerfjongeren in een vicieuze cirkel raken.

Vergelijkbaar
Het rapport behandelt naast alcohol, cannabis, xtc en GHB ook informatie en onderzoeksresultaten over cocaïne, speed, paddo’s en middelen als lsd. Hoewel het onderzoek geldt voor de regio Gelderland, heeft De Jong niet het idee dat de situatie heel veel afwijkt met de rest van Nederland. ‘Natuurlijk zou een onderzoek in de regio Amsterdam andere resultaten opleveren. Daar is bijvoorbeeld een heel ander uitgaansklimaat. Maar ik denk dat de situatie in regio’s als Overijssel en Noord-Brabant vergelijkbaar is.’

Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.

Bron: Foto: ANP/Rick Nederstigt