Z+W TV: ‘Docenten herkennen financiële problemen aan de hemdjes bij de gym’
Meer dan 1 miljoen mensen – daaronder ook veel kinderen – leeft met problematische schulden. Als we op tijd de problemen van mensen signaleren, dan wordt het gemakkelijker om schulden te voorkomen, betoogt Tamara Madern, lector Schuldpreventie op Z+W TV. ‘Het vertrouwen in mensen met schulden is de kern van het werk.’
Schulden zijn een cruciaal thema in de samenleving waarover open gepraat moet worden, zegt Tama Madern, lector Schuldpreventie en Vroegsignalering aan de Hogeschool Utrecht. ‘Dus mensen zoals jij en ik kunnen op medemensen in onze omgeving letten en problemen aan de orde stellen als je iets signaleert. We moeten meer open praten over schulden. Verder spelen de gemeenten een belangrijke rol bij het signaleren van schulden. Je moet voorkomen dat financiële problemen zich opstapelen, zodat mensen niet meer in staat zijn hun schulden af te betalen.’
Problematische schulden
Een op de vijf huishoudens heeft financiële problemen, de helft daarvan heeft problematische schulden. Het gaat dan om meer dan 650.000 huishoudens. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Mensen kunnen hun vaste lasten niet meer betalen, die schulden stapelen zich zo ver op dat afbetaling van de schulden niet meer mogelijk is.
Tamara Madern is één van de sprekers op het Zorg + Welzijn Congres Armoede en Schulden: Preventief Werken op woensdag 1 december in Ede. Madern is lector Schuldpreventie en Vroegsignalering bij het lectoraat Schulden en Incasso Hogeschool Utrecht. Daarnaast werkt zij als projectleider bij Schouders Eronder en is ze zelfstandig trainer en adviseur. Met haar onderzoeken wil Tamara kennis uit de wetenschap aan de praktijk verbinden. Door de samenleving anders in te richten en tegelijkertijd te zorgen dat mensen met lichte schulden ook in beeld komen, kan veel ellende (en maatschappelijke) kosten worden bespaard.
Vroeg signaleren
Wat is er nodig om schulden vroeg te signaleren? ‘Er is geen gouden oplossing’, zegt Tamara Madern. De gemeenten doen hun best om mensen met schulden te helpen met schuldhulpverlening, ‘maar dat gaat vaak niet heel effectief’, aldus Madern. Gemeenten zijn welwillend, geven adviezen en verwijzen door naar de schuldhulp, maar de vraag blijft: “Wanneer moet je bijspringen en wanneer moet je het de mensen zelf laten doen?” We hebben daar nog niet een goed antwoord op, zegt Madern. ‘Veel gemeenten zijn goed bezig met aandacht voor vroege hulp om hoge schulden te voorkomen, maar ik maak we wel zorgen over wat daarmee gebeurt als gemeenten zo meteen moeten gaan bezuinigen.’
Hemdjes
Professionals spelen een belangrijke rol bij het tijdig signaleren van schuldproblemen, zegt Madern. ‘Het gaat om de professionals die nauw contact hebben, de sociaal werker, leerkrachten of wijkverpleegkundigen. Leerkrachten zien vaak aan de hemdjes van de kinderen bij het gymmen of een gezin in de financiële problemen zit. De professionals kunnen het gesprek met mensen aangaan en ze doorverwijzen naar hulp bij schulden of naar andere hulpverlening.’
