Z+W TV: ‘Het krachtigste antwoord op eenzaamheid zijn activiteiten met diepgang en wederkerigheid’
Ester Bertholet is specialist ouderengeneeskunde en heeft de eerste praktijk ouderengeneeskunde opgezet in Velp, al meer dan 10 jaar geleden en nog steeds zeer succesvol. Het initiatief heeft inmiddels navolging gekregen in 4 andere steden. In deze aflevering van Z+W TV praten we over eenzaamheid van ouderen en wat je daar als hulpverlener mee kunt doen. ‘Het gaat vaak over mensen die graag mee willen doen, maar het lukt hen niet meer.'
De hulpvraag van ouderen is in de afgelopen jaren veel complexer geworden, weet Ester Bertholet. In haar praktijk ouderengeneeskunde krijgen Bertholet en haar collega’s uitsluitend complexe psychische en fysieke vragen. ‘Het zijn de mensen die vroeger in een verpleeghuis terecht kwamen en nu langer zelfstandig thuis wonen’, zegt Bertholet. ‘Wij zijn geen dokters, in onze praktijk genezen wij niet, wij maken de problemen van mensen gemakkelijker en stellen zaken bij, zodat de ouderen ermee overweg kunnen. We stellen bijvoorbeeld medicatie bij door leefstijlen te veranderen. We schetsen de ontwikkeling van een ziektebeeld en gaan dan samen met de cliënt bekijken hoe je daarin het beste je leven kunt verder leven.’
Meedoen
Eenzaamheid is een veelvoorkomend probleem onder ouderen en komt dus ook vaak aan de orde in de praktijk ouderengeneeskunde. ‘Eenzaamheid gaat vaak over mensen die mee willen blijven doen in de samenleving, maar steeds meer beperkingen hebben om dat goed te kunnen. Zoals niet goed kunnen horen, dingen vergeten, incontinentie of gewoon angstig zijn om naar buiten te gaan.’
Niet tot last willen zijn
Een tweede categorie die Bertholet vaak in haar praktijk tegenkomt zijn de ouderen die ‘zichzelf niets meer waard vinden’. ‘Dat zijn de mensen die niemand tot last meer willen zijn. Ze denken: “mijn dochter heeft het al zo zwaar” en ze willen niet nog meer last op hun schouders leggen. Dat zijn de ouderen die vinden dat ze er niet meer toe doen, die het niet erg zouden vinden er gewoon niet meer te zijn…’
Diepgang en wederkerigheid
Hoe begeleid je deze ouderen, die behalve eenzaam ook vaak nog veel meer andere problemen hebben? ‘Onze ervaring is dat het krachtigste antwoord op zo’n gevoel van geen verbinding meer hebben is’, benadrukt Bertholet, ‘mensen bij elkaar laten komen in groepen die diepgang en wederkerigheid bieden. Dat betekent niet alleen mensen begeleiden met activiteiten of een gesprek bieden. Mensen willen niet alleen geholpen worden, ze willen ook iets voor een ander betekenen. Veel ouderen bloeien op met vrijwilligerswerk. Al is het maar de koffie rondbrengen tijdens de groepsbijeenkomsten.’
Kijk naar het Z+W interview met Ester Bertholet over wat eenzaamheid is en hoe je als professional een rol kunt spelen om eenzaamheid bij ouderen aan te pakken.
Eenzaamheid doorbreken bij ouderen én jongeren: 8e Jaarcongres Eenzaamheid biedt praktische handvatten
Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich eenzaam. Hoewel ouderen extra kwetsbaar zijn, ondervinden ook mensen op jongere leeftijd de negatieve gevolgen van eenzaamheid. En natuurlijk is eenzaamheid iets anders dan alleen zijn, dus alleen maar meer sociale contacten voor cliënten is niet de oplossing. Wat werkt dan wel bij eenzaamheid? Sociaal werkers worden op het Jaarcongres Eenzaamheid op 10 april op de hoogte gebracht van de recente ontwikkelingen en discussies over eenzaamheid. Je krijgt ook praktische adviezen om het levensperspectief te verbeteren van mensen die te maken hebben met eenzaamheid. Lees hier het programma van het Jaarcongres Eenzaamheid en bestel kaarten.
