‘Al vanaf dat ik een klein meisje was stampte mijn moeder bij mij erin dat ik dom ben. Een van de straffen die ze het vaakst gaf was dat ik honderd keer moest opschrijven “Ik ben dom en ik moet beter naar mijn moeder luisteren.” Tot op de dag van vandaag vind ik het ontzettend moeilijk om het gevoel dat ik inderdaad dom ben van me af te schudden. Ondanks dat ik heel veel therapie heb gehad, zijn er nog perioden waarin ik voortdurend denk dat mensen erachter zullen komen dat ik niet zo slim ben als ze dachten. Dan ben ik bang dat ze me zullen uitlachen, dat ik niet meer goed genoeg ben voor het werk dat ik nu doe en dat ik nooit meer een andere baan zal vinden. Uit: Zie je mij? Het verhaal van Sanne.

Zie je mij?

De auteurs van het boek: “Zie je mij? Over het zien, horen en voelen van de impact van huiselijk geweld en kindermishandeling” vertellen in deze aflevering van Z+W TV over hoe onmisbaar veiligheid en vertrouwen zijn in het contact tussen hulpverleners en slachtoffers en plegers van huiselijk geweld. ‘Er is veel meer nodig dan hulpverleners zich realiseren’, zegt Z+W redacteur Jeroen Wapenaar. In het boek staan 12 verhalen van slachtoffers en plegers. Deze verhalen maken duidelijk hoeveel impact het kan hebben als een hulpverlener geen vertrouwensband kan opbouwen, en hoeveel goeds het doet als zij een slachtoffer of pleger wél leren begrijpen.

Jarenlang geweld

Mede-auteur Hameeda Lakho is zelf slachtoffer van jarenlang geweld door vader en stiefmoeder. ‘Het vormt je’, zegt Lakho, ‘en het trauma gaat nooit meer weg. Maar als je de hulp en het vertrouwen van professionals weet te vinden, kun je ook een manier vinden om ermee te leven.’ Na haar traumatische jeugd belandde Hameeda in verschillende kindertehuizen en groeide op met de angst dat haar vader haar zou vermoorden. Ze vond na een lange zoektocht naar zichzelf – langzaam maar zeker – haar vertrouwen, waardigheid en identiteit terug. Lakho heeft nu een bureau voor advies, training en coaching rondom huiselijk geweld en kindermishandeling voor slachtoffers en professionals.

Herstel

Hameeda Lakho weet als geen ander dat ieder slachtoffer en iedere pleger die ingrijpende ervaringen heeft doorgemaakt, voorgoed is veranderd als persoon. ‘Met hulp van professionals kun je grote stappen maken in je herstel. En toch kun je jouw crises als ontredderd meisje van vroeger steeds weer voelen. Het gevoel dat je niet weet hoe je jezelf staande kunt houden komt ook later weer terug.  Een onbezonnen leven vol vertrouwen is niet mogelijk, voor niemand die als kind is mishandeld.’

Hulp zoeken

Waarom moeten slachtoffers van huiselijk geweld hulp zoeken bij professionals? Jeroen Wapenaar: ’Omdat zij anders alleen maar bezig blijven met overleven, en nooit kunnen leven. Genezen na een trauma is onmogelijk, de impact blijft, maar je kunt wel weer vreugde ervaren, als je je littekens leert omarmen. Daarvoor heb je echt mensen nodig die jou helpen je eigen pad van herstel te vinden.’

Intergenerationeel trauma

In het boek ‘Zie je mij?’ vertellen niet alleen slachtoffers hun verhaal, maar ook – heel belangrijk – plegers van geweld. Alle verhalen laten ook zien hoe hardnekkig intergenerationeel trauma doorwerkt van generatie op generatie. De geïnterviewden worden allen gevraagd naar hun ervaringen met hulpverleners en hoe deze hen positief konden raken. Maar ook de teleurstellende verhalen over hulpverlening worden verteld. Na elk persoonlijk verhaal reageert een expert – kinder- en jeugdpsychiater, psycholoog, medisch antropoloog – op het trauma en geeft adviezen.