We leggen Lian Smits direct een prangende vraag voor: ‘Kunnen we spreken van een grote aanwas van gezinnen met problemen in de afgelopen 7 jaar? ‘Ja en nee’, antwoordt Lian Smits. ‘Bij gezinnen en kinderen met ernstige problematiek zien we geen groei. Dat geldt niet voor de lichtere problemen. Bij gezinnen en kinderen met lichte hulpvragen zien we een behoorlijke groei.’ Dat is vooral het effect van de explosieve groei van het aantal aanbieders van jeugdhulp, zegt Smits.

Problemen in de opvoeding

Lian Smits is directeur van Sterk Huis, een organisatie die hulp biedt aan ouders, kinderen en jongeren bij problemen in de opvoeding, in de ontwikkeling of als er zware problematiek aan de orde is zoals huiselijk geweld en misbruik. Sterk Huis biedt jeugdhulp in de regio Breda en Tilburg – hart van Brabant. Smits is ook bestuurder van Veilig Thuis Midden-Brabant.

Jeugdzorgaanbieders

Het aantal jeugdzorgaanbieders is sinds de decentralisatie in 2015 gestegen van 600 naar 6000 aanbieders, zegt Smits. Dus creëert het grotere aanbod de vraag naar jeugdhulp? ‘Voor een groot deel wel, zegt Smits. ‘De liberalisering van de jeugdhulpverlening heeft vele kleine aanbieders voortgebracht. Er is ook best wat druk bij sommige ouders om sneller hulp te vragen. Opvoeden wordt als ingewikkeld ervaren en als je kind druk is, dan ga je sneller naar de specialist om bijvoorbeeld te laten onderzoeken of er sprake is van adhd. Wij komen ook ouders tegen met de insteek: “Fix mijn kind”. Ander voorbeeld: Wij krijgen mensen die in een complexe scheiding zitten en hulp zoeken voor hun kind. Wij zeggen dan: “U moet geen ruzie maken”. Maar de ex-partners gaan naar de psycholoog met hun kind en zoeken daar hulp.’

Hulp in vroeg stadium

Geen misverstand: Lian Smits is een groot pleitbezorger van het inzetten van hulp in een vroeg stadium. ‘Gezinnen komen nu veel te laat bij de specialistische hulpverlening terecht omdat ze al jarenlang problemen hebben opgestapeld. Als we eerder hulp bieden aan deze gezinnen die in moeilijke omstandigheden komen, dan stapelen de problemen zich ook niet op en kun je specialistische hulp mogelijk vermijden.’

Wat kan ik doen?

Vroegtijdig hulp bieden betekent dat mensen zich bekommeren om elkaar, benadrukt Smits. ‘Dat je vraagt aan ouders: “Ik zie dat jullie het moeilijk hebben hiermee, wat kan ik doen?”. Als je aan leerkrachten in groep 1 vraagt van welke kinderen ze buikpijn hebben, dan weten ze er zo vijf op te noemen. Wij zitten in teams op verschillende scholen in Tilburg met leerkrachten, wijkteammedewerkers, jeugdwerkers. Ouders komen naar ons toe met vragen. Wij worden op school niet gezien als die vrouw van jeugdzorg. We maken onderdeel uit van een team op school waar je terecht kunt.’