Khadija Arib, Tweede Kamerlid PvdA:

‘In mijn ogen schiet de gezondheidszorg voor asielzoekers ernstig tekort. Ik heb

daar eerder al een paar keer vragen over gesteld aan de minister. Twee jaar

terug onder meer, toen er ook een baby was overleden. De minister zegt altijd

dat het om incidenten gaat. Maar ik vind dat de Inspectie moet onderzoeken hoe

het werkelijk met de zorg gesteld is. Verder ben ik er erg voor dat

asielzoekers, net als alle Nederlanders, een direct beroep kunnen doen op een

huisarts. Nu heeft elk asielzoekerscentrum een verpleegkundige als poortwachter.

Zij bekijkt de hulpvraag van asielzoekers. Maar zij kan toch onmogelijk een

lichamelijk onderzoek doen. Daar is ze niet voor gekwalificeerd. Natuurlijk is

het niet zo dat het overal slecht gesteld is. Maar de kwaliteit van de

gezondheidszorg is te veel afhankelijk van individuele hulpverleners waardoor

willekeur in de hand gewerkt wordt. Controle daarop is ook een taak van de

Inspectie.’

Uit het antwoord van VWS: ‘Er is in algemene zin beslist

geen sprake van ontoereikende medische zorg in azc’s. Het is nooit geheel uit te

sluiten dat zich tragische incidenten voordoen. In alle gevallen die daar om

enigerlei reden aanleiding toe geven vindt een onderzoek plaats (…) De MOA

(Medische Opvang Asielzoekers, red.) is sinds 1 januari 2000 verantwoordelijk

voor de preventieve gezondheidszorg en de toeleiding naar de reguliere zorg

tijdens kantooruren voor de asielzoekers in Nederland. Dit is een laagdrempelige

voorziening. De asielzoekers in de asielzoekerscentra kunnen gebruik maken van

dezelfde gezondheidszorg als de overige inwoners van Nederland.’

Martijn Sobels, voorlichter GGD Nederland: ‘ De Medische

Opvang Asielzoekers, die onder ons ressorteert, heeft de dood van die baby bij

de Inspectie gemeld en die heeft vervolgens een onderzoek daarnaar ingesteld. In

de discussie die daarna losgebarsten is, leek het wel of de MOA verantwoordelijk

is voor de hele gezondheidszorg aan asielzoekers. Maar dat is niet zo. Wij

hebben alleen bemoeienis met de toeleiding van asielzoekers naar de zorg. Daar

zijn de praktijkverpleegkundigen in de asielzoekerscentra voor. Meer commentaar

kan ik niet geven. Binnenkort komt de Inspectie met de uitkomsten van haar

onderzoek, en we hebben afgesproken dat we tot die tijd geen reactie geven.

Agnes Verhulst, voorlichter Pharos, kenniscentrum vluchtelingen en

gezondheid: ‘Asielzoekers zijn duidelijk niet tevreden over de

kwaliteit van de zorg zoals zij die in Nederland krijgen. Maar wij zeggen: het

is te kort door de bocht om individuele hulpverleners daarvan de schuld te

geven. Dat is zoiets als wijzen op de splinter in het oog van de hulpverlener en

niet de balk willen zien in je eigen oog. Den Haag moet in eerste instantie de

hand in eigen boezem steken. Want het is vooral het beleid dat daar gemaakt

wordt, dat gezondheidsbedreigend is. We bedoelen daarmee factoren als: de

grootschalige opvang, het gebrek aan privacy, de procedure van de opvang en de

bejegening en het tekort aan rust. De stress die dat bij asielzoekers oplevert,

valt door hulpverleners niet meer te repareren.’

Peter Abspoel, woordvoerder VON: ‘Uit ons eigen onderzoek

blijkt dat het niet om incidenten gaat, zoals de MOA altijd beweert. Wij zijn

geschrokken van het aantal gevallen waarin er duidelijk iets mis is gegaan. Te

vaak gebeurt het dat patiënten bijvoorbeeld te laat naar het ziekenhuis worden

verwezen. Vandaar dat wij om een onafhankelijk onderzoek vragen naar de

kwaliteit van de gezondheidszorg aan asielzoekers. Voor een deel zijn de

problemen, volgens ons, te wijten aan het systeem van de MOA. Daarin zitten

filters ingebouwd die ervoor zorgen dat patiënten zich eerst bij de receptionist

moeten melden. En die gaat dan bekijken of er een dokter bijgehaald moet worden.

Terwijl die receptionist daar helemaal niet voor geëquipeerd is. Hetzelfde geldt

voor de praktijkverpleegkundige die een schifting tussen patiënten maakt,

terwijl zij geen diagnose mag stellen. Wij weten niet of dat allemaal zo bedoeld

is. Maar in de praktijk functioneert het wel op die manier.’

PaceMaker, een organisatie gericht op de verbetering van de

gezondheidszorg voor allochtonen: (…) ‘Psychiaters en ggz-instellingen

die asielzoekers met psychische problemen weigeren te behandelen, beroepen zich

op de onduidelijke verblijfsstatus van asielzoekers. Daardoor zou het zinloos

zijn om aan een behandeling te beginnen (…).’/Marty PN van

Kerkhof