De Utrechtse hoogleraar Micha de Winter is voorzitter van een commissie die vooronderzoek doet naar het misbruik in de jeugdzorg. De commissie doet onderzoek naar de periode van 1945 tot nu. De meeste meldingen tot nu toe gaan over de jaren 50, 60 en 70. De Winter: ‘Een van de meest voorkomende problemen bij kinderen in inrichtingen had te maken met bedplassen. De leiders zagen dat als onwil van het kind en men dacht dat hard aanpakken een goede pedagogische remedie was.’
Geweld in de Jeugdzorg
De commissie “Geweld in de Jeugdzorg” die onderzoek doet naar misbruik in de jeugdzorg heeft vanaf juli al ongeveer 70 meldingen gekregen. Het gaat om psychisch en seksueel misbruik. Volgens de commissie melden slachtoffers ‘dat er vaak langdurig sprake was van een combinatie van psychisch en fysiek geweld, in combinatie met seksueel misbruik’. De commissie onder leiding van Micha de Winter, kijkt of het haalbaar is om onderzoek te doen naar misbruik sinds 1945. Voor 1 mei moet ze verslag uitbrengen aan het kabinet.
We kunnen niet meer om het misbruik in de jeugdzorg heen. Dat zei Rieke Samson bij de presentatie van het onderzoeksrapport van haar commissie in 2012. Ze onderzocht seksueel misbruik onder kinderen die tussen 1945 en 2010 door de overheid in een instelling of een gezin werden geplaatst. Lees meer>>
Bloot
Kinderen in de jeugdzorg in vroegere tijden werden aan de schandpaal genageld. Het was onderdeel van de harde aanpak om ze voor de ogen van andere kinderen tentoon te stellen. De Winter: ‘Sommigen moesten bloot met de natte lakens om zich heen voor de groep gaan staan. Een vrouw vertelde dat een non haar natte onderbroek in haar mond had gepropt.’
Misbruik
De daders deden het niet uit kwade wil, benadrukt De Winter. ‘Deze vorm van misbruik speelt zich in het verleden af. De mensen die dat deden, hadden heel weinig opleiding. Men dacht dat dit de goede aanpak van kinderen was. Heel weinig mensen dachten: laten we lekker iemand in elkaar gaan slaan.’
Psychiatrie
Een halve eeuw later is het vooral de verwaarlozing en vernedering die de slachtoffers breekt: ‘Mensen zeggen: “ik heb afgeleerd om iemand te zijn, ik voelde me een waardeloos vod’. Slachtoffers kregen te horen dat ze uit een slecht gezin kwamen, dat ze zich misdroegen en dat het aan henzelf lag. Wat de slachtoffers nu vooral willen, is erkenning’, zegt De Winter. ‘Ze werden toentertijd nauwelijks geloofd door hun omgeving. Ze kregen een laag zelfbeeld, hadden veel schaamte en kwamen in de psychiatrie terecht.’
Ik kan me niet voorstellen – en ik hoop het ook echt niet- dat Micha de Winter zoiets zegt als: men dacht toen dat dit een goede aanpak was. in mijn directe omgeving is een vrouw die als kindpas een peuter zelfs, misbruikt is in een kinderhuis. Na overplaatsing naar pleeggezinnen o.a. bij een predikant annex schoolhoofd (!) vond ook daar misbruik plaats, kreeg ze er minder te eten dan de eigen kinderen en werd ze op tal van manieren achtergesteld.
vlgs. mij weet iedereen, ook zonder enige opleiding dat dit niet mag. In het eerste decennium van deze eeuw maakte ik van dichtbij dat een meisje (vanaf haar dertiende in gesloten settings) tot drie keer toe een begeleidster meemaakte die niet goed kon omgaan met 'afstand – nabijheid' naar deze puber-pupil. Ik vind ook misbruik, geestelijke mishandeling, dat dit meisje voor een front van , wisselend per sessie tussen de 8 en 12, zeer hoog opgeleide mensen met allerlei belangrijke functies in die inrichting, mocht gaan vertellen wat haar voortgang was van de afgelopen tijd. ik zal er geen namen aan proberen te geven, maar het kind deed niet meer dan nabouwen wat haar ingefluisterd was. toen ze dat een keer niet opbracht en de deskundigen met elkaar interessante aspecten bespraken, had niemand behalve de moeder en ik in de gaten dat het kind compleet aan het dissociëren was, vreselijk zat te trillen en uiteindelijk keihard onderuit ging.
ik zou graag hebben dat dát soort zaken uitgezocht en daders nagetrokken zouden worden.