Femke van der Palen – De maatschappelijke betrokkenheid van mensen neemt af in Amerika. Dat was voor Erik van Ingen, universitair docent aan de UvT, aanleiding om onderzoek te doen naar het vrijwilligerswerk in Nederland. ‘Ik dacht dat afname van maatschappelijke betrokkenheid hier wel mee zou vallen. Dat vermoeden bleek enerzijds te kloppen. Maar op organisatorisch gebied zie je dat er minder aan vrijwilligerswerk wordt gedaan’, vertelt de onderzoeker.
Kerkgang
Oorzaak van deze verandering is volgens Van Ingen dat mensen minder naar de kerk gaan. ‘Vrijwilligerswerk is nauw verbonden met de kerk. Rondom kerken vinden veel activiteiten plaats. Wel is het zo dat mensen die nog wel naar de kerk gaan, juist meer vrijwilligerswerk doen’, zegt Van Ingen. Ook tijdsdruk speelt een rol. ‘Mensen verdelen hun vrije tijd steeds vaker in kleine stukjes. Maar voor vrijwilligerswerk heb je vaak een paar uur achter elkaar nodig, zeker als het gaat om organisatorische taken. Daarnaast zijn de meeste vrijwilligersactiviteiten op een vast moment in de week en dat zorgt ook voor tijdsproblemen.’
Sociale hulpbronnen
Een andere conclusie die Van Ingen in zijn onderzoek trekt is dat de ‘sociale hulpbronnen’ door vrijwilligerswerk of lidmaatschap van een vereniging toenemen. Mensen doen met vrijwilligerswerk nieuwe contacten op. Dat levert een vertrouwensband op en een groter sociaal netwerk. ‘Vooral ouderen, alleenstaanden en allochtonen zijn er bij gebaat. Zij raken meer betrokken met hun omgeving en zijn minder geïsoleerd.’
Makkelijker
De veronderstelling dat hoger opgeleiden meer vrijwilligerswerk doen, wordt door Van Ingen niet bevestigd. ‘De aanname was dat hoger opgeleiden meer sociale vaardigheden hebben en daarom meer betrokken zouden zijn bij het lot van andere mensen. In 2005 zijn de verschillen tussen laag- en hoogopgeleiden in het vrijwilligerswerk nagenoeg verdwenen.’ De onderzoeker vermoedt dat dit komt omdat het vrijwilligerswerk verder is gespecialiseerd. ‘Veel taken zijn door professionals overgenomen. Het vrijwilligerswerk is dus eigenlijk gemakkelijker geworden.’
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.
Bron: Foto:ANP/Robin Utrecht
