Wanneer iemand er ‘vreemd’ of aanstootgevend uitziet, is de drempel om spontaan een gesprek aan te gaan hoger, dan wanneer je er verzorgd uitziet. Ook een nare lichaamsgeur, een verwarde haardos of morsige kleding zijn voor de omgeving al snel signalen om contact af te houden. Bij cliënten die daar zelf niet goed op letten of de verzorging zelf niet kunnen doen is dat daarom een belangrijk aandachtspunt. Vooral bij oudere cliënten en cliënten met psychiatrische problemen, een verstandelijke handicap of psychische achteruitgang lukt de uiterlijke verzorging niet zelf.

Familie

Wanneer familie op bezoek komt, is het eerste wat hun opvalt of de cliënt er verzorgd bij zit. Is de kleding bij elkaar passend? Afgestemd op het jaargetijde en de temperatuur? Zijn er zwarte  rouwranden onder de nagels? De indruk kan zo ontstaan dat de verzorging  niet in orde is. Maar niet alleen de familie, ook cliënten onder elkaar zullen elkaar bewust of onbewust beoordelen op hun uiterlijk.

Verwijten

Een voorbeeld: een dame in een verzorgingshuis had haar jurk pardoes opgestroopt toen ze ging zitten. Hierdoor werd haar  incontinentiemateriaal zichtbaar. De reacties van medebewoners logen er niet om: ‘Dat mens is niet goed snik!’ ‘Asociaal mens!’ ‘Zou je er niet eens fatsoenlijk bij gaan zitten!’ Deze dame voelde de verwijten wel degelijk aan, maar niet het exacte waarom ervan. Ze was namelijk zo goed als blind.

Hoe ga je om met moeilijk verstaanbaar gedrag en agressie van cliënten met een verstandelijke beperking? Activiteitenbegeleider Tjeerd de Wit vindt dat je agressie niet moet proberen te beheersen, maar gewoon moet negeren. Lees hier meer >>

Verzorgen

Het is belangrijk dat zorgverleners de cliënt daarom niet alleen ’s ochtends verzorgen, maar ook op andere momenten extra aandacht geven aan het voorkomen van de cliënt. Een verzorgd uiterlijk betekent ook dat de cliënt zich beter zal voelen en positiever over zichzelf kan gaan denken. Hij krijgt eerder de ervaring dat hij ertoe doet en er mag zijn. Bovendien krijgt een uitstapje extra gewicht als je de cliënt daarvoor mooi maakt.

Omgeving

Niet alleen de verzorging van de cliënt zelf, maar ook een verzorgde aankleding van zijn omgeving is belangrijk. Een tafel bedekt met een plakkerig plastic tafelkleed, een huiskamer met de tv op het testbeeld, een cliënt die na de maaltijd nog met een schort voor zit. Het zijn onontkoombare  indrukken die iets oproepen. Een reactie zal al snel zijn: ‘Ze zorgen niet goed voor hem of haar.’ of ‘Deze mensen zijn er slecht aan toe.’ Bovendien blijkt dat mensen die aan een slordig  gedekte tafel ook slordiger gaan eten en zich onrustiger gedragen dan aan een opgemaakte tafel.

Dit artikel van Ronald Geelen staat in het oktobernummer van AS (maandblad voor de Activiteitensector). Lees hier meer >>