Eric, 52 jaar, woonde wekenlang in de garage bij zijn ouders. Hij was uit huis gezet, kon zijn huur niet meer betalen. Eric ging hard achteruit. Via de lokale welzijnsorganisatie kwam hij aan de website van Welkom. Hij vulde het vakje: ‘vertel je verhaal’ in en twee dagen later kon hij komen voor een gesprek. ‘Ze vroegen aan me: “Wat heb je nodig?”’, vertelt Eric nog steeds enigszins verbaasd. ‘Als je jezelf openstelt dan vind je hier ondersteuning.’

Steun in huis

Welkom is opgezet door Cora van de Bovenkamp. Zij was verhuur-makelaar in Dordrecht en kreeg dagelijks klanten aan haar bureau die in grote huur-problemen zaten. ‘Schulden en verslaving waren vaak het probleem. Ik dacht: Dat moet anders kunnen, mensen hebben steun in hun huis nodig.’ Dus maakte Van de Bovenkamp, in samenwerking met bewoners, een businessplan en ging op zoek naar een investeerder. Die vond ze in haar kerkgemeenschap in Veenendaal. ‘Hij was enthousiast, betrokken en vond het een mooi plan.’ De investeerder kocht een leegstaand pand aan en financierde de verbouwing van tachtig geheel ingerichte appartementen en studio’s. Die worden nu verhuurd aan 120 mensen die geen dak boven hun hoofd hebben.

Zorg veranderen

‘We willen de zorg veranderen’, zegt Cora van de Bovenkamp. Samen met Pieter Boot zoekt zij naar mogelijkheden om dit project rendabel te maken. Boot: ‘Wij willen aantonen dat onze manier van werken minder geld kost dan de traditionele opvang en reguliere zorg voor mensen die nergens terecht kunnen.’ Inmiddels zijn Boot en Van den Bovenkamp in gesprek met de gemeente Veenendaal over financieringsmogelijkheden voor de ondersteuning van de bewoners van Welkom.

Gedreven door betrokkenheid

Jolanda Davids – zus van Cora van de Bovenkamp – is locatiemanager en de enige betaalde kracht tot nu toe in het project. Ook Jolanda heeft, net als haar zus, haar baan opgezegd en is gedreven door betrokkenheid gaan werken voor Welkom. ‘De bewoners hier zijn heel verschillend, van thuisloze jongeren en thuisloze ouderen tot mensen die geen huis hebben na een scheiding of gezinnen die uit zijn gezet vanwege schulden. Wij geven liefde en aandacht aan mensen die dat nodig hebben, we geven hen het vertrouwen dat er iemand in hun gelooft. Dat maakt het verschil.’

Hindernissen

Natuurlijk zijn er ook mensen bij wie het niet lukt om in het project te slagen. Davids: ‘In het eerste gesprek met bewoners maken we persoonlijke afspraken over ontwikkeling en groei. Dat zijn nu nog mondelinge afspraken, we onderzoeken de mogelijkheden van een zorgcontract. Wij merken dat de motivatie van mensen de belangrijkste drijfveer is en essentieel om verder te komen. De gesprekken met bewoners lukken niet altijd. Sommigen zijn heel manipulatief en jokken. Meestal ligt er een verslaving aan ten grondslag. We komen ook wel hindernissen tegen in gesprekken, bijvoorbeeld met mensen met een licht verstandelijke beperking. Je weet niet altijd of ze je wel of niet begrijpen.’

Korte lijnen

Een groot voordeel, zegt Jolanda Davids, is dat de samenwerkingspartners voor zorg en ondersteuning enkele uren per week kantoor houden in het pand. Zoals Humanitas Home Start, een welzijnsorganisatie, een uitzendbureau en Prio bewindsvoering. ‘De lijntjes zijn kort’, zegt Davids, ‘iedereen ziet de meerwaarde daarvan. Als iemand bijvoorbeeld niet op zijn werk verschijnt, dan gaat van ons even iemand kijken wat er aan de hand is. Wij gaan gemakkelijk in gesprek met bewoners, wij zien ze elke dag, wij bieden een luisterend oor.’

Erkenning

‘Ik heb een mental coach die mij begeleidt’, zegt Eric, die net drie weken tot rust is gekomen bij Welkom. Eric heeft ook een professional die hem helpt met zijn schulden. Zijn problemen begonnen vijftien jaar geleden toen zijn geld verdampte in een foute beleggingshypotheek. De scheiding van zijn vrouw en kinderen hakte er hard in. Eric zakte diep in de problemen. ‘Als ik in de spiegel kijk, dan ben ik nog steeds niet blij’, zegt hij met overslaande stem. ‘Tja, wat zoek ik…. Ik denk erkenning.’ ‘Je hebt talenten en passies’, zegt Jolanda tegen Eric. ‘Wij gaan met jou op weg om daar iets mee te doen.’

Schaamte is er niet

‘Welkom is een soort safe house’, zegt Eric, ‘je bent even van alle problemen af. Aan de andere kant, ik woon hier met mensen die allemaal in hetzelfde schuitje zitten. De schaamte voor je eigen situatie is hier niet. Ik heb een klankbord bij Jolanda en ik krijg feedback van mensen die mij begeleiden. Ik wil werken aan een stabieler leven.’

De hele film

In principe kunnen mensen twee jaar – de wachttijd voor een woning in Veenendaal – wonen bij Welkom. Daarna kunnen ze doorstromen naar een sociale huurwoning. Daarover worden afspraken gemaakt met de gemeente. In een jaar tijd zijn al zo’n zestig mensen uitgestroomd. De kracht van Welkom, de sleutel van het succes, is volgens Cora van de Bovenkamp: ‘dat hier alles draait om liefde en aandacht voor de mens. Wij zien niet de fragmenten van iemand, zoals het vaak het geval is in de hulpverlening, wij zien de hele film van de persoon.’

Buiten de regels om

‘Wij willen graag de zorg voor mensen veranderen’, zegt Van de Bovenkamp. ‘De zorg kan voordeliger en kan beter. Dat willen we laten zien aan de gemeenten waarmee we in gesprek zijn.’ Inmiddels zijn Pieter Boot en Cora van de Bovenkamp bezig met zeven soortgelijke particuliere projecten in zes gemeenten. ‘Dat bereik je alleen als je af en toe buiten de regels om werkt. Als er iets moet gebeuren, dan moet je ook gas kunnen geven.’