Zelden zal een niet verstuurde beleidsbrief zo veel invloed hebben gehad. Met haar nooit officieel verzonden brief aan de kamer zette oud-staatssecretaris Jet Bussemaker begin dit jaar de uitgangspunten op een rij. Die had ze ontwikkeld tijdens een rondgang langs goede praktijken en deskundigen. De titel: ‘En route voor Welzijn Nieuwe Stijl’. De brief is wel de sector rondgestuurd en met veel instemming begroet.
Bakens
Het programma Welzijn Nieuwe Stijl (WNS) heeft twee hoofddoelen: de kwaliteit van het welzijnswerk versterken en de relatie tussen opdrachtgever en -nemer verbeteren. De nieuwe stijl kenmerkt zich volgens Bussemaker door acht kwaliteiten, de zogeheten bakens: de professional is gericht op de vraag achter de vraag, gaat uit van de eigen kracht van de burger, gaat direct eropaf en brengt de formele en informele zorg in optimale verhouding. Ook werkt de professional meer collectief dan individueel, laat organisaties samenwerken en is resultaatgericht. Voor al die taken heeft de professional meer ruimte nodig.
Adviseurs
Het stimuleringsprogramma is in september van start gegaan. Zonder beleidsbrief weliswaar, maar met een brochure en regiobijeenkomsten voor gemeenten en welzijnsorganisaties. Het is een gezamenlijk initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en het ministerie van VWS. ‘Vooral gemeenten die nog niet zijn toegekomen aan het volledig uitvoeren van de Wmo hebben er baat bij’, aldus Aly van Beek, directeur van MOgroep W&MD, op de website van Zorg + Welzijn. In de praktijk kunnen gemeenten voor advies een beroep doen op een pool van adviseurs van organisaties als DSP, MOVISIE, CMO-net en Deloitte. ‘Eén van de hoofdonderdelen van WNS wordt het adviseren van individuele gemeenten en welzijnsorganisaties in het in “nieuwe stijl” inrichten van hun welzijnsfuncties. Voor deze adviestrajecten (zo’n 100) wordt een pool ingericht met senioradviseurs van de CMO’s, DSP-groep en MOVISIE’, aldus een recente nieuwsbrief van een landelijke overleggroep.
Feestje
Wordt Welzijn Nieuwe Stijl op die manier niet vooral een feestje voor consultants? Hans Zuiver, directeur van de Amsterdamse welzijnsorganisatie Combiwel, vreest van wel. ‘Aan die adviseurs hebben professionals op de werkvloer niet zoveel, want die richten zich vooral op de gemeenten. Ik betwijfel of adviesbureaus inhoudelijk zoveel te bieden hebben.’ Volgens onderzoeker Nico de Boer is de pool van adviseurs ‘bizar’. ‘Mij is nooit gevraagd om in de pool te zitten, maar ik verdien ook mijn brood met adviezen aan gemeenten. Mogen die gemeenten misschien zelf bepalen wie ze inschakelen?’
Ondernemer
Intussen reageert de sector enthousiast op het stimuleringsprogramma. ‘Alles moet anders’, vindt Zuiver. ‘We moeten ons niet meer gedragen als de onderaannemer van de lokale overheid, maar als een ondernemer die de klant bedient. Niet het productenboek van het stadsdeel of de gemeente is heilig, maar de ontwikkeling van mensen.’ Voor het zover is, moet er nog het nodige veranderen. Daniël Giltay Veth schrikt er telkens weer van hoe diep het aanbodgerichte denken bij professionals zit. ‘Neem een uitgangspunt als de vraag achter de vraag. Elke professional is onvoorstelbaar aanbodgericht opgeleid. In trainingen stinken ze er elke keer weer in: professionals zijn geneigd hulpvragen te interpreteren. Ze zijn niet goed in doorvragen, in achteroverleunen en juist niet een aanbod te formuleren. De vraag: “Hoe kunnen we hulp in de eigen omgeving inschakelen?” stellen ze vaak niet.’
Lees verder in Zorg + Welzijn Magazine nr 10, oktober 2010.
Waar blijft het vraaggericht werken, maatwerk, menselijke maat en client centraal?
ik tel maar zeven kwaliteiten van de WNSer. Het is algemeen bekend dat een opsomming van drie maximaal, beter wordt onthouden. Net de WNSer ontdekt, en nu ben ik er alweer 1 kwijt !
hoe kunnen we hulp in de eigen omgeving inschakelen is de meest pregnant uitdrukking van aanbodgerichte hulp en van gestuurde vraaginterpretatie, d. giltay veth (wie is dat trouwens, staat nergens) is gezakt voor het diploma WNS
Ik ben het eens met A. Dokter. Hoelang wordt al niet gesold met werkers die dichtbij cliënten staan en heel goed weten hoe zij met de vraag achter de vraag moeten omgaan. Wat is hier nieuw aan? Welk adviesbureau is daar deskundiger in?
Wat ik wel belangrijk vind is de confrontatie met keiharde feiten. De bevolking vergrijst, er is sprake van een terugtredende overheid en minder middelen zijn beschikbaar voor de zorg en welzijn van kwetsbare doelgroepen. Welke verantwoordelijkheid nemen we vanuit zorg en welzijn om anders te organiseren en de groep die het nodig heeft van zorg en welzijn/maatschappelijke dienstverlening te voorzien.
Misschien moeten we daar onze trots en focus op richten inplaats van strijden tegen een gevoelde ontkenning/uitholling van het beroep van maatschappelijk werkers.
Wat een aannames wederom !
Met name dat “de professional” ongelooflijk “aanbodgericht” zou zijn en er “elke keer weer intuint”.
Ik ben al ruim 20 jaar uitvoerend algemeen maatscahppelijk werker in de provincie Groningen en ik kan in alle overtuiging aangeven dat wij allang kijken naar wat nu het wezenlijke probleem is, de “vraag achter de vraag”. Niets nieuws onder de zon.
Het zou waarlijk doodzonde zijn om geld weg te sluizen naar “adviseurs”. Al dat geld naar meta-niveau’s is vaak weggegooid geld.
Uitvoerders, de professionals weten heel goed hoe ze het best kunnen hulp verlenen, waneer wel en wanneer niet en in welke vorm.
Schrikbarend is het dat het AMW landelijk ongelooflijk ernstige bezuinigingen te wachten staan voor 2011 en komende jaren, als je de plannen van gemeenten mag geloven in het kader van de WMO.
Dat betekent dat aan de basis de komende jaren 10-20% aan uitvoerend werkvloer weggehaald wordt en 1x raden wie daar direct de dupe van wordt (afgezien van de te verwachten ontslagen) ?
Dat gaat (nog meer) wachtlijsten betekenen, burgers die nog meer op zichzelf teruggeworpen worden, steeds meer schuldenproblematiek, meer ziekteuitval, hogere kosten door onnodig dure cure i.p.v nul-de-lijns amw, enzovoorts.
Graag zie ik op deze kaalslag de nadruk gelegd en wil dat uitvoerenden in actie komen.
De financiering voor het AMW had m.i. nooit bij het Rijk weggehaald moeten worden en aan gemeentelijke willekeur overgelaten moeten worden. Je bezuinigt toch ook niet op huisartsen ?
Het AMW is DE standaard voorziening voor laagdrempelige goedkope en werkende hulpverlening die zichzelf dik en dik terugverdient. Het is hoog tijd dat we de status en waardering en zekerheid krijgen die daarbij hoort.
Helaas zal een omslag moeilijk zijn zonder adviseurs en aangezien de genoemde adviseurs onderdeel zijn van het probleem, zie ik de bui al weer hangen.
Karrenvrachten vol geld naar de adviesbureaus en geen daadwerkelijke verandering.
De basis van echte verandering ligt in verandering van adviesbureaus.