Uit onderzoek van Zorgverzekeraars Nederland blijkt dat in 2016 en 2017 de uitgaven in de ggz zijn gestegen en dat er minder crisisinterventies zijn geweest. Goed nieuws voor de aanpak van problemen van verwarde personen, zou je zeggen. Daar is het geld niet naartoe gegaan, aldus GGZ Nederland: ‘In de door ZN genoemde stijging van de ggz-kosten gaat het grootste deel op aan de jaarlijkse loon- en prijsontwikkeling en het kleinste deel aan de groei van ggz.’

Bezuinigingen zijn niet de oorzaak

De uitgaven aan de volwassenen-ggz zijn gestegen van 3,2 miljard euro in 2013 tot 3,5 miljard euro in 2017. De ggz-crisisdienst kwam in 2013 nog 70.000 keer in actie, in 2017 was dat 60.000 keer. Dat meldde de koepelorganisatie Zorgverzekeraars Nederland afgelopen vrijdag. De politie meldde eerder dit jaar een recordaantal incidenten met verwarde personen in 2017. De teller kwam uit op 83.500 meldingen. Zorgverzekeraars Nederland  constateert dat bezuinigingen op de ggz niet de oorzaak zijn voor de stijging van het aantal verwarde mensen.

Stijging aantal verwarde personen

GGZ Nederland is het daarmee eens, maar heeft een andere verklaring voor de stijging van het aantal verwarde personen. Volgens de koepelorganisatie liggen de ‘productieafspraken – de afspraken over de hoeveelheid zorg, red – onder het niveau van de door het ministerie berekende middelen voor de verwachte ggz-zorg’. Er wordt dus minder ggz-zorg gegeven dan nodig is. Het probleem zit volgens GGZ Nederland vooral in het tekort aan ambulante zorg: ‘ GGZ-instellingen moeten zich aan productieafspraken houden en kunnen daardoor niet inspelen op de veranderende zorgvraag.’

Nog niet in beeld bij wijkteam

Uit de stijging van de cijfers van de politie blijkt volgens GGZ Nederland dat er een grote groep kwetsbare mensen is die niet tijdig de juiste zorg krijgt van de gemeente en van zorgaanbieders. Het gaat dan om mensen in de verstandelijk gehandicaptenzorg, de ggz en in de ouderenzorg. GGZ Nederland: ‘Bijna altijd hebben deze mensen problemen op alle levensgebieden, die niet worden opgelost door alleen meer zorg te geven. Het gaat dan om schulden, huisvesting, sociaal isolement en geen werk of geen zinvolle daginvulling. Hier is samenwerking nodig tussen de zorg, de gemeenten en de zorgverzekeraars. Er zijn veel mensen nog niet in beeld bij de zorg of bij de sociale wijkteams.’

Zorg+Welzijn Congressen organiseert op 26 juni 2018 het 3e congres ‘Mensen met verward gedrag’. Preventie en vroegsignalering zijn veel gebruikte termen, maar de praktijk van ondersteuning aan deze mensen lijkt weerbarstig. Per 1 oktober 2018 is het de bedoeling dat elke gemeente en regio beschikt over een goed werkende aanpak voor mensen met verward gedrag. Heeft jouw gemeente deze aanpak al op orde? Meer info over het congres>>

Verschil tussen crisis en meldingen

ZN becijferde ook een daling van het aantal crisisopnames. GGZ Nederland heeft een andere interpretatie dan de verzekeraars: ‘De cijfers over 2017 zijn slechts een prognose, die wij nog niet herkennen’, laat woordvoerder Femme van Leeuwen van GGZ Nederland weten. ‘Nog niet alle ggz-instellingen hebben hun cijfers over crisis-zorg aangeleverd. Bovendien zegt het aantal crisis dbc’s  niets over het aantal meldingen dat de crisisdienst krijgt of over hoe vaak zij in actie komen. Het aantal crisis dbc’s zegt iets over het aantal mensen dat na een beoordeling crisiszorg nodig heeft.’

Voorkomen van crisissituaties

De daling van het aantal crisisopnames is wellicht te verklaren, aldus de ggz-koepel, aan de geleidelijke opbouw van ambulante zorg en verhoogde inzet van de poh-ggz bij de huisartsen. Van Leeuwen: ‘De werkwijze is meer gericht op het voorkomen van crisissituaties in samenwerking met gemeenten, ggd’en en sociale wijkteams. Daar slagen we kennelijk steeds beter in. Het is de bedoeling dat crisisdiensten directer beschikbaar worden voor huisartsen, politie en meldkamers via een centraal meldpunt.’