Een grote verandering in de aanpak van huiselijk geweld is dat de gemeente nu de regie heeft, legt Wendela Wentzel uit. Ze is een van de auteurs van het Basisboek Huiselijk geweld. Hierin staan de aard en omvang, oorzaken en gevolgen, de wet- en regelgeving de vaardigheden en methodieken om huiselijk geweld aan te pakken, beschreven. Het boek is onlangs vernieuwd met het oog op alle nieuwe ontwikkelingen in de aanpak van huiselijk geweld.
Verschuiving
De aandacht is verschoven van zorg en opvang naar preventie, signalering herstel en participatie van de burger, vertelt Wentzel. ‘Er wordt meer gekeken naar wat maakt dat geweld blijft voorkomen in bijvoorbeeld een gezin. Vroeger was er vooral aandacht voor het slachtoffer en de pleger. De pleger werd dan bij het gezin weggehaald, maar uiteindelijk gaan ze toch vaak samen weer verder. Daarom is het belangrijk om te kijken hoe het geweld kan stoppen.’ Bovendien wordt huiselijk geweld en kindermishandeling veel meer samen aangepakt. ‘Dat moeten we niet meer los van elkaar zien.’
Wijkteam
In die aanpak is een belangrijke rol weggelegd voor het wijkteam, stelt Wentzel. Het wijkteam moet huiselijk geweld kunnen signaleren, bespreekbaar maken en kunnen handelen volgens de Wet meldcode. En dat is volgens Wentzel nog een probleem. ‘De wijkteams worden nu opgezet met generalisten die niet per definitie huiselijk geweld kunnen signaleren en niet altijd weten wat vervolgens te doen. Ik zie wijkteams die sommige vormen van huiselijk geweld niet in het vizier hebben zoals ontspoorde mantelzorg. ‘
De Wet meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling helpt professionals goed te reageren bij signalen van dit soort geweld. Sinds 1 juli 2013 zijn professionals verplicht de meldcode te gebruiken bij vermoedens van geweld in huiselijke kring. Lees hier meer over de meldcode >>
Gevoeligheid
Wijkteams hoeven niet alles te weten over huiselijk geweld, zo stelt de auteur gerust. ‘Maar het is wel belangrijk om er voelsprieten voor te ontwikkelen. En je kennis op peil te houden; als je er niets over weet, zie je het niet. Mensen lopen er vaak niet mee te koop. Wentzel pleit ervoor om het thema standaard aan te bieden in de opleiding.
Signaleren
Om huiselijk geweld te kunnen signaleren moet je een niet-pluisgevoel serieus nemen en dan weten wat je kunt doen. ‘Het is ook belangrijk dat je ook je eigen moeite of aversie onder ogen ziet. Weten wat je zelf lastig vindt aan het thema. Bovendien moet je er op de juiste manier over kunnen praten. Je taal aanpassen. Niet zeggen: bent u slachtoffer van huiselijk geweld? Maar: loopt het wel eens uit de hand? Gaat het wel eens mis?’ Wanneer je merkt dat een mogelijk slachtoffer niet op je vragen ingaat, kun je dat ook benoemen, weet Wentzel. ‘Zeg dan dat je merkt dat diegene er niet over wil praten en dat je er later op terugkomt. Je kan ook vertellen dat het jouw taak is om het bespreekbaar te maken volgens de meldcode.’
Het vernieuwde Basisboek Huiselijk Geweld biedt professionals kennis en vaardigheden die bij de aanpak van huiselijk geweld van belang zijn. Het boek maakt het fenomeen geweld in relaties begrijpelijk voor studenten van diverse sociale opleidingen en en professionals in sociale beroepen. Lees hier meer informatie >> Movisie geeft ook trainingen over hoe als professional in het wijkteam te handelen bij misstanden achter de voordeur en over hoe je ontspoorde mantelzorg bespreekbaar kunt maken.