De aanbieder van jeugdhulp is verantwoordelijk voor de geleverde hulp van zijn medewerkers. Maar de gemeente is verantwoordelijk voor de toegang van de jeugdzorg, want daar krijgt zij een budget voor. In wijkteams functioneren echter verschillende professionals, vaak in dienst van verschillende zorgaanbieders. Is de gemeente verantwoordelijk voor de zorg die het wijkteam levert of de zorgaanbieder? Volgens Cecile van Houdt is de aansprakelijkheid juridisch niet onderbouwd. Met als gevolg dat er een probleem is om een rechtspersoon aansprakelijk te stellen als er iets mis gaat. Ook voor cliënten is niet duidelijk bij wie ze terecht kunnen, bijvoorbeeld met een klacht.

Verantwoordelijkheden

Dat betoogt Cecile van Houdt in het aprilnummer van het tijdschrift Sociaal Bestek. Van Houdt is jurist bij Conrisq Groep, een instelling die zorg biedt aan jongeren met ernstige gedragsproblemen. Van Houdt concludeert overigens dat een goed  juridisch  model voor het vastleggen van verantwoordelijkheden voor het wijkteam niet eenduidig is. Het zal afhangen van welke jeugdhulpaanbieders er zijn, hoe zij samenwerken en wat de wensen van de gemeente zijn.

Rechtspersoon

Het probleem is dat de jeugdhulpaanbieder in principe verantwoordelijk is voor de geleverde zorg, maar zijn medewerkers niet meer aanstuurt. Want, medewerkers bepalen de te leveren jeugdhulp in het wijkteam. Gezamenlijk met andere hulpverleners zoals schuldhulpverleners van de gemeenten. De wijkteams zijn meestal geen onderdeel van de gemeente, geen onderdeel van een zorgaanbieder en geen zelfstandige rechtspersoon. De gemeente heeft wel een jeugdhulpplicht in het kader van de nieuwe Jeugdwet.

Gemeenten rekenen sociale wijkteams vooral af op kostenvermindering. Of ze inhoudelijk effectief zijn, wordt nauwelijks aangetoond. Dat blijkt uit onderzoek van Vasco Lub en Silke van Arum. Lees hier meer >>

Eigen beheer

Dus de gemeente is verantwoordelijk? Niet als de medewerkers in dienst zijn van een zorgaanbieder. Cecile van Houdt doet twee suggesties om het probleem op te lossen: De gemeente kan een wijkteam in eigen beheer regelen, door het wijkteam in dienst te nemen of vanuit de jeugdhulpaanbieder te laten detacheren. Dan is de verantwoordelijkheid voor medewerker en zorgkwaliteit bij de gemeente geregeld.

Afspraken

De gemeente kan ook via een samenwerkingsovereenkomst de werkzaamheden van het wijkteam uitbesteden. Met zo’n overeenkomst maakt de gemeente afspraken met verschillende aanbieders van jeugdhulp. De aanbieders kunnen zich verenigen in een coöperatie, om als rechtspersoon afspraken te maken over hoeveelheid, kwaliteit en budget voor het wijkteam. Dit kan leiden tot een ‘nieuwe geformaliseerde toegangspoort’,  kortom meer bureaucratie.