In de eerste zes maanden van 2019 maakten ruim één miljoen mensen gebruik van een maatwerkvoorziening vanuit de Wmo. Dit is vier procent meer dan vorig jaar in dezelfde periode, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Hogere inkomens

Opvallend is ook dat aanvragen van mensen met hogere inkomens (vanaf € 40.000 per jaar) sneller groeien dan de andere inkomensgroepen. Dus hoewel ze nog steeds de kleinste groep gebruikers zijn van Wmo-hulp, neemt de groei van hun aanvragen sneller toe dan van de andere inkomensgroepen.

Krimp en vergrijzing

In de hele Achterhoek groeide het aantal Wmo-aanvragen dit jaar tussen de 5 en 22 procent. In Aalten was dat zelfs 19 procent. Deels is dat te verklaren omdat in deze krimpgemeente een grotere vergrijzing plaatsvindt dan in niet-krimpgebieden.

Wmo-tarieven

Het andere deel van de puzzel legt wethouder Joop Wikkerink, van sociaal domein in Aalten, bij de nieuwe Wmo-tarieven. Waar de eigen bijdrage bij Wmo-hulp voorheen inkomensafhankelijk was, is het sinds januari voor iedereen gelijk gesteld naar €17,50 per maand voor drie uur huishoudelijke hulp per week. Vanaf 2020 wordt dat €19 per maand.

Goedkope schoonmaker

‘Hier hebben we als gemeenten voor gewaarschuwd’, zegt Wikkerink. ‘De theorie is dat mensen met een hoger inkomen voorheen – geconfronteerd met een eigen bijdrage van zo’n €50 per maand – dachten: dan neem ik wel een schoonmaakster in dienst voor €15 euro per uur. Met €17,50 eigen bijdrage per maand hoeft dat niet meer. Ook niet als je een ton per jaar verdient. Dat is volgens ons de reden van de stijging van de aanvragen voor de huishoudelijke hulp onder deze inkomensgroep.’

Compensatie

Voor deze stijging wordt Aalten onvoldoende gecompenseerd door het rijk, vindt de wethouder. ‘De minister stelt dat hij wel voldoende compenseert, maar wij moeten toch concluderen dat we afstevenen op een tekort van zo’n vijf ton. Op een begroting van 2,5 á 3 miljoen is dat een flink tekort. We dichten het nu met onze reserves, maar eind 2020 zijn ook die opgedroogd.’

Projectgroep

En wat gaat er dan gebeuren? ‘Dan kan je pleiten bij het Rijk voor meer geld, of je kunt je eigen inkomsten en uitgaven onder de loep nemen. Dat eerste doet de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten, red.) nu al, het tweede doen wij zelf ook. We hebben nu een aantal projectgroepen aangesteld, bestaande uit cliënten, bevolking en instellingen, om naar een oplossingen te zoeken. Dan kun je denken aan minder (uren) hulp vergoeden, korten op andere gemeenteposten zoals ruimtelijke ordening, of toch de onroerendezaakbelasting verhogen.’

Hulpniveau

Waar de voorkeur van de wethouder naar gaat, valt te raden. ‘Ik wil hoe dan ook de hulp blijven geven die nodig is. Ik ben niet van plan om het hulpniveau te verlagen of alles door vrijwilligers te laten doen. Deze hulp moet door professionals gedaan worden die fatsoenlijk betaald krijgen. Maar uiteindelijk moeten we onze begroting toch sluitend krijgen. Dus dan durf ik wel van de inwoners te vragen om solidair met elkaar te zijn en dan maar wat meer gemeentebelasting te betalen.’