Langer thuis blijven wonen. Het is iets van door het Rijk gestimuleerd wordt en wat ouderen graag willen. Maar om ook daadwerkelijk langer thuis te kunnen blijven, is het soms nodig om bepaalde aanpassingen in de woning te doen. Zoals een verhoogd toilet, het verbreden van een deur of het plaatsen van een traplift. Dankzij de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van 2015, kunnen inwoners hun gemeente vragen om een bijdrage voor deze aanpassingen. Annelou van Egmond, woordvoerder van de VNG: ‘Het is vervolgens aan de gemeente zelf om te bepalen of een aanvraag gehonoreerd wordt. Elke gemeente kan daar eigen voorwaarden aan verbinden.’
Hand op de knip
Volgens Liliane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO, ondervinden veel senioren die een aanvraag voor een woningaanpassing indienen bij hun gemeente vaak hinder. ‘De overheid wil dat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijft wonen en terecht. Mensen willen dat ook. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van dit overheidsbeleid en moeten langer thuis wonen mogelijk maken. Nog te vaak zien wij dat ze de hand op de knip houden of het budget aan andere zaken uitgeven.’
‘Als je ouder wordt, loop je altijd meer risico op vallen. Maar dat de aantallen zo toenemen, komt doordat ouderen steeds langer thuis blijven wonen en dat de problematiek van mensen die thuis wonen zwaarder wordt. Het risico op vallen neemt dan toe.’ Lees meer >>
Hulpfonds
Daarom richtte ANBO anderhalf jaar geleden het Hulpfonds Woningaanpassingen op. Dit fonds, dat gevoed wordt met onder meer donaties van leden van de ANBO, vergoedt een gedeelte van de woningaanpassingen van senioren wanneer zij van hun gemeente geen bijdrage krijgen. Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO: ‘Met het Hulpfonds laten we zien dat een kleine bijdrage vaak voldoende is en dat dit een wereld van verschil kan maken. Maar de verantwoordelijkheid voor het ondersteunen van senioren bij langer zelfstandig leven ligt bij gemeenten, niet bij organisaties zoals ANBO.’
Afweging
Volgens Van Egmond doen gemeenten nu echter wat de wet voorschrijft en zijn zij dus geen factor in dit verhaal. ‘In het kader van de Wmo kunnen burgers met een beperking in aanmerking komen voor een voorziening. Aanvragen hiervoor worden per geval beoordeeld want er staat niet in de wet dat iedere aanvraag goedgekeurd moet worden. Het kan dus ook dat er aanvragen worden afgewezen. Gemeenten mogen hierin een eigen afweging maken.’
Schuiven met budget
Dat gemeenten budget voor woningaanpassingen aan andere zaken uitgeven, zoals Den Haan stelt, mag ook gewoon. Van Egmond: ‘De budgetten in het sociaal domein zijn ontschot. Dat betekent dat gemeenten met de verschillende budgetten die ze krijgen voor het sociaal domein kunnen schuiven, mits het geld wel binnen het sociaal domein wordt uitgegeven. Dit gebeurt altijd onder het deskundig toezicht van de gemeenteraad, die de begroting van de gemeente moet goedkeuren.’