Pro

‘In 1989 was ik als projectsecretaris betrokken bij het opstellen van het rapport “Allochtonenbeleid” van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Wij wilden af van het begrip etnische minderheid, omdat dat veel te veel voor een groepsbenadering stond. Het was ook een omslachtige term en bovendien tamelijk stigmatiserend. Het woord allochtoon ademde niet dat groepskarakter, zo vonden wij toen. Het deed meer recht aan de individuele aanpak die wij voorstonden. Wij beschouwden iedereen die wortels in het buitenland had, zowel van de eerste als de tweede generatie, als allochtoon. In onze toenmalige visie was het een neutrale term die niet alleen maar voor problemen stond. Ik weet nog dat we verbaasd waren dat de term zo aansloeg. Kennelijk was er een grote maatschappelijke behoefte aan zo’n woord. In de loop van de jaren heeft de term duidelijk een evolutie doorgemaakt. In plaats van een neutrale aanduiding van mensen van buitenlandse komaf, is het steeds meer welhaast een synoniem voor probleemgevallen geworden. Overigens zijn we in Nederland niet de enigen die met dit soort termen worstelen. In de landen om ons heen zie je dat net zo goed. Ik denk dat elke term eigenlijk problematisch is, ook het voorgestelde nieuwe Nederlander. In de afgelopen twintig jaar is de categorie allochtonen zo divers geworden, dat ik me afvraag wat nu eigenlijk nog de meerwaarde is van zo’n aparte term.’

Han Entzinger, hoogleraar migratie- en integratiestudies Erasmus Universiteit Rotterdam

Contra

‘Sinds ik wethouder ben, dat is nu twaalf jaar, zijn we er al mee bezig om de termen allochtoon en autochtoon los te laten. Vier jaar terug is het officieel beleid geworden om in het stadsdeel geen onderscheid meer te maken op basis van etniciteit en kleur. Die termen gebruiken we voortaan niet meer. Want wat los je met het maken van dat onderscheid op? Helemaal niets. Dat geldt trouwens ook voor de term nieuwe Nederlander. Daar zie ik ook niks in. Je blijft dan nog altijd onderscheid op afkomst maken. Als bestuurders zijn we mensen van de praktijk: we kijken wat bewoners nodig hebben. Bij de een zal de taal moeten worden bijgespijkerd, een ander moet juist worden geholpen met het vinden van werk. Binnen alle bevolkingsgroepen die hier wonen, is er een grote diversiteit. Het is zinloos om alle leden van die groep over een kam te scheren. Ons beleid blijkt te werken. Uit recent onderzoek naar de bewonersparticipatie van de Amsterdamse stadsdelen kwam naar voren dat die in ons stadsdeel een stuk hoger is dan elders. Mensen maken zich in hun straat druk om, zeg, het betaald parkeren, en of er een buurthuis komt. Dat zijn de zaken die spelen. En dan maakt het helemaal niet uit waar zij of hun ouders oorspronkelijk vandaan komen. Als je dat soort onderscheid blijft maken, dan belemmer je de integratie en de participatie van mensen. Uiteindelijk gaat het om een ding: we wonen hier samen en we moeten er samen wat van maken.’

Martje Postma, wethouder zorg en welzijn stadsdeel Osdorp, Amsterdam