Door Esther van Andel – Uit cijfers van WorkForce over 2007 blijkt dat het aantal deelnemers groeide van 471 naar 615 personen, een groei van 30%. Langdurig harddrugsverslaafden houden de openbare ruimten schoon en hebben hiermee een nuttige dagbesteding. Toch kampt het Streetcornerwork, waar WorkForce onder valt, met een ernstig financieel probleem.

Uitsluiting
De financiering via de Dienst Werk en Inkomen(DWI) van de gemeente sluit veel Amsterdamse drugsverslaafden uit van deelname aan WorkForce of vertraagt de instroom in het project. ‘Streetcornerwork krijgt subsidie van DWI. De dienst betaalt alleen voor deelnemers die een WWB-uitkering hebben. Hebben ze helemaal geen uitkering of een UWV-uitkering, dan kunnen ze betaling op hun buik schrijven’, legt Ide Kelderman, directeur van Stichting Streetcornerwork uit.

Uitkering
‘Het komt vaak voor dat de uitkering van deelnemers is stopgezet, omdat bijvoorbeeld hun aanvraag te laat is ingediend. Die deelnemers weten het wel, maar hebben er geen belang bij dit aan ons te melden. Ondertussen volgen ze een werktraject en krijgen daar dagelijks een vergoeding van tien euro voor. Grote aantallen deelnemers zijn bij ons aan het werk gezet, terwijl achteraf blijkt dat DWI niet voor hen kon of mocht betalen. De tekorten lopen dus op’, waarschuwt Kelderman.

Geen vergoeding
Bovendien duurt het vaak ruim twee manden voordat deelnemers weer een uitkering ontvangen. ‘Wanneer zij in dat traject bij DWI zitten, zijn ze vaak bij ons aan de slag. Geen uitkering betekent geen vergoeding. Dus ook daar lopen we geld mis.’

FarmForce
Een deel van het financiële gat op de balans van Streetcornerwork wordt veroorzaakt door het project FarmForce, waarbij deelnemers werken op een boerderij in de omgeving van de stad. ‘Ook hier hetzelfde verhaal. Deelnemers zonder uitkering verrichten werkzaamheden voor de boer. Uiteindelijk blijkt dat wij geen cent voor hun inzet ontvangen. Toch is de organisatie tientallen euro’s aan die boer schuldig.’

Voordelen
Ondanks het negatieve saldo op de balans, levert WorkForce in de elf Amsterdamse wijken waar ze actief is veel voordelen. Kelderman: ‘Deelnemers hebben met dit project een nuttige dagbesteding en houden er per dag een kleine vergoeding van tien euro aan over. Het vergroot hun eigenwaarde en zijn minder zorgafhankelijk. Daarnaast draagt het bij aan de veiligheid van openbare ruimtes. Bovendien heeft een werkende verslaafde minder drugs nodig. Ook doorbreekt WorkForce het stigma van junks die niets doen.’

Stoppen
Een project dat honderden verslaafden dagelijks van de straat houdt en waarvoor deelnemers staan te popelen om er bij aan de slag te gaan, dreigt ten onder te gaan aan het eigen succes. Het project heeft tot nog nu een keuze: het uitsluiten van drugsverslaafden waarvoor geen financiering gegarandeerd is. ‘Komt er op korte termijn geen oplossing, dan moeten we het project opheffen’, aldus Kelderman.

Op politieke agenda
Bij de Amsterdamse politie en de GGD is de boodschap inmiddels aangekomen: door de uitsluiting van groepen drugsverslaafden aan het project zwerven er weer tientallen op straat en kloppen aan bij de hulpverlening. ‘Ik heb begrepen dat de politie en GGD binnenkort bij de lokale politiek gaan aankloppen om dit probleem aan te kaarten’, zegt Kelderman. ‘Gelukkig, want het brengt de hele stichting schade toe.’