Dergelijke gemeente-overstijgende samenwerkingen gebeuren al in het Overleg Zeelandse Overheden. ‘Alle Zeeuwse gemeenten werken samen in een samenwerkingsverband binnen het sociaal domein. Om zo voldoende ‘massa’ te kunnen maken en een stevige gesprekspartner te zijn voor zorgaanbieders en –verzekeraars’, vertelt Ollongren in de Van Poeljelezing vorige week maandag. ‘Die samenwerking heeft echter als nadeel dat geen van de gekozen raden echt goed kan sturen op welke zorg er onder hun verantwoordelijkheid voor de inwoners wordt ingekocht. Tegelijkertijd is het zo dat dat samenwerkingsverband (OZO) dezelfde grenzen kent als de provincie.’

Gekozen provincie vertegenwoordigers

‘Waarom, zou je dan denken, zou de provincie dan niet die taken op het sociaal domein kunnen overnemen?’, vervolgt de minister in haar lezing. ‘Dat geeft niet alleen voordelen in termen van slagkracht, maar ook in termen van democratische legitimiteit. Immers, de provincie kent een gekozen volksvertegenwoordiging.’

Prikkelen

De uitspraken zijn bedoeld om te prikkelen, draagvlak te verbreden en te blijven nadenken over hoe we het openbaar bestuur kunnen verbeteren om de maatschappelijke opgaven van nu goed aan te kunnen.

Vlissingen

Vooralsnog is het inderdaad een prikkelende gedachte. Vooral voor de wethouders in Zeeland die nu over deze taken gaan. De Vlissingse wethouder Albert Vader vindt het geen goed idee. Hij pleit in Binnenlands Bestuur vooral voor tijd, rust en ruimte rondom de decentralisatie van het sociaal domein.

Samen zorgen voor continuïteit, kwaliteit en betaalbaarheid

Over de samenwerking met alle Zeeuwse gemeenten op het gebied van jeugdzorg, zegt het bestuur van Goes: ‘Voor een deel is dat een verplichting die vanuit het rijk komt. Daarnaast heeft de samenwerking voordelen om de diensten bij verschillende organisaties samen in te kopen. Vooral op het gebied van continuïteit, kwaliteit en betaalbare jeugdzorg.’

Liever dicht bij burger

De gemeente Goes ziet nu vooral voordelen voor de organisatie van het sociaal domein bij de gemeente. ‘Door de decentralisatie kunnen we dichtbij de inwoners blijven, zorg op maat leveren, goed zicht op vrijwilligersorganisaties en de mantelzorgers in onze gemeente houden’, zegt een woordvoerder van de gemeente. ‘Wij kunnen op deze manier veel met inwoners samenwerken op het gebied van zorg. We weten wat er speelt bij de inwoners en kunnen zo voldoen aan hun vraag. Wij zijn op dit moment niet serieus aan het kijken of wij taken van het sociaal domein kunnen overhevelen naar de provincie.’

Verandering duurt lang

Het bestuur geeft aan dat ze het niet zien zitten om het sociaal domein over te hevelen naar de provincie. ‘Wij zijn juist kansen om onze opgave in het sociaal domein lokaal te organiseren. Ook omdat we dan verbindingen kunnen leggen tussen het sociaal domein en sport, cultuur en andere activiteiten voor kwetsbare inwoners. Bovendien zou zo’n verandering een lang traject worden en ook dan is er weer tijd nodig voordat de provincie eventueel betere zorg levert dan wij nu.’