‘Elke casus vraagt haar eigen aanpak, wat het werk hier op zich al ingewikkeld maakt’, vertelt Rianne van Rooijen, teamleider van Veilig Thuis Gelderland-Midden. De buitenwereld verwacht ook veel van de medewerkers van Veilig Thuis. ‘Als er iets mis gaat, krijg je een boel over je heen.’ De werkdruk bij Veilig Thuis Gelderland-Midden is aan de maat. Toch is hun ziekteverzuim slechts 4 procent. Hoe zorg je als teamleider dat je medewerkers niet bij bosjes omvallen?

Overwerken

Naast de verwachting van de buitenwereld kampt Veilig Thuis Gelderland-Midden altijd met een wachtlijst. ‘Natuurlijk kun je een paar avonden met elkaar doorwerken, met een pizza erbij. En dat hebben we dus ook weleens gedaan, maar je moet er wel mee uitkijken. Zeker als het niet een eenmalige interventie is. Als je te veel vraagt van de medewerkers, werk je ziekteverzuim in de hand en dan heb je er nog meer problemen bij.’

Kwetsbaar

‘Daar komt bij dat de mensen die hier werken, of in deze sector, ook extra kwetsbaar zijn om zich te overwerken. Het zijn mensen die zich verantwoordelijk voelen om anderen zo goed mogelijk te helpen, en al doende dus makkelijk hun energie weggeven. Zowel op hun werk als thuis. De keuze voor dit type werk zegt ook vaak iets voor de persoonlijkheid van de medewerkers. Het zijn vaak geen mensen die zichzelf vooropstellen. We moeten er dus aandacht voor hebben dat ze ook de tijd nemen om te herstellen en op te laden. Het werk bij Veilig Thuis vraagt een mentale stevigheid en een actieve houding, en die verwachten wij ook. Medewerkers mogen terugverwachten dat als dat even niet lukt, we samen zoeken naar wat nodig is om daar weer te komen. Als er thuis iets speelt, is dat altijd bespreekbaar. Het is een kwestie van geven en nemen.’

Herstellen

Van Rooijen, die al zo’n twintig jaar leidinggevende is, let er daarom sterk op hoe het met haar collega’s gaat. ‘De medewerkers moeten de tijd hebben voor hun overleggen en om te herstellen van hun werk. Ook on the job. Ze hoeven niet elke minuut te schrijven of een minimumaantal cliënten te helpen. De focus ligt meer op het begrenzen van wat je wel en niet kunt betekenen in een casus binnen onze opdracht van Veilig Thuis.’

Voldoende verlof

Ook letten Van Rooijen en haar collegateamleider erop dat de medewerkers voldoende verlof opnemen. ‘Eén collega had zoveel opgespaard dat ze nu een tijd structureel minder werkt om het in te halen. Verlof is er ook om uit te rusten en op te laden.’

Productieafspraken

Naast het zorgen voor voldoende rust van de medewerkers, is het als organisatie belangrijk om zicht te hebben op de productiviteit van de organisatie. Al is het alleen al om antwoord te krijgen op de vraag of je voldoende mensen in dienst hebt om de gegeven taak te volbrengen. Van Rooijen: ‘Het is belangrijk om zicht te hebben op de productiviteit van de organisatie omdat de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling aan effect inboet als meldingen te lang blijven liggen. Iedereen weet dat en dat is ook precies waarom de werkdruk als hoog wordt ervaren als er wachtlijsten zijn, bij ons maar ook in de rest van de keten. Daarom hebben we met de medewerkers gekeken hoeveel casussen ze per jaar of per week kunnen oppakken. Ook in relatie hun uren en extra taken, zoals het deelnemen van een vakgroep of in de rol van de ondernemersraad. Zo kunnen we een inschatting maken of we voldoende personeel hebben. Die ‘productieafspraak’ evalueren we tussentijds.’

Aandacht

Ziektepreventie begint bij aandacht voor je medewerkers. Daar is Van Rooijen stellig van overtuigd. ‘Je moet je medewerkers op tijd spreken en aanspreken als je iets ziet. We vragen iedere medewerker wat hij of zij nodig heeft om het werk te kunnen doen. We organiseren supervisie met externen als dat nodig is. Zo krijgen medewerkers ook de kans om even stil te staan bij hoe een casus is gegaan, wat zij goed hebben gedaan en wat ze volgende keer beter kunnen doen. Ook organiseren we ontspanning met elkaar, zoals een teamdag, een zomerbarbecue en het traditionele kerstdiner. Op die momenten ervaren we weer dat we samen deze klus klaren en dat is heel waardevol.’

Dwingen helpt niet

Als er dan toch iemand omvalt, door overspannenheid of een burn-out, is Van Rooijen geduldig en dan staat weer voorop wat de medewerker nodig heeft. ‘Burn-outs komen bij iedere organisatie voor. Je kunt niet alles voor zijn. Als je dan te maken krijgt met iemand met een burn-out, dan moet je als teamleider ondersteunend zijn. Er helpt geen lieve moedertje aan om die medewerker te dwingen om eerder aan het werk te gaan dan ze kunnen. De ervaring leert dat als je het proces van herstel goed doorloopt, je ook minder kans hebt om nog een keer in dezelfde situatie te belanden.’