Bij de programmatische aanpak, die sinds 2008 wordt ingezet, gaat het om het betere afstemmen van de zorg op de wensen van de patiënten, een betere samenwerking en afstemming. Die samenwerking is verbeterd, zo blijkt. Patiënten vinden dat zij bij een andere zorgverlener minder vaak opnieuw hun verhaal hoeven te vertellen. Zorgerleners zijn vaak goed op de hoogte van afspraken die de patiënten met andere zorgverleners hebben gemaakt. Ook merken de patiënten regelmatig dat zij worden betrokken bij de keuzes in hun behandeling en dat zij meer uitleg krijgen.

Zorgplan
De diabeteszorg is een voorloper op het gebied van programmatische zorg in Nederland, zo stelt het NIVEL. In vergelijking met andere chronisch zieken hebben mensen met diabetes bijvoorbeeld al meer ervaring met het stellen van behandeldoelen en zij ervaren de organisatie van zorg ook als duidelijker. Diabetespatiënten hebben ook het vaakst een persoonlijk zorgplan te hebben (16%). Dit is een hulpmiddel om de patiënt actief te betrekken bij de zorg en deze af te stemmen op zijn zorgvraag. In de praktijk wordt er echter nog weinig mee gewerkt. Slechts 9% van alle chronisch zieken heeft een persoonlijk zorgplan.

Zelfmanagement

Een belangrijk onderdeel van de zorg aan chronisch zieken is zelfmanagement. Patiënten kunnen samen met zorgverleners een actieve bijdrage leveren aan hun behandeling en algehele gezondheid. Uit het onderzoek blijkt dat twee derde van de chronisch zieken met gerichte ondersteuning al wel een actieve bijdrage aan de eigen zorg kan leveren.

Ingewikkeld
Voor ongeveer een derde blijkt zelfmanagement echter nog te hoog gegrepen. Ze missen hiervoor de motivatie, kennis of vaardigheden. Zelfmanagement is ingewikkelder voor mensen met een lager opleidingsniveau, alleenstaanden en voor mensen met beperkingen en/of meerdere aandoeningen. Voor deze groep is meer ondersteuning nodig, aldus de onderzoekers.