Wereldwijd heeft 1,16 procent van alle mensen autisme. Om te zorgen dat zij hier zo min mogelijk last van hebben, is het van belang dat autisme al op jonge leeftijd herkend wordt. ‘Vroegtijdig de juiste hulp bieden is namelijk heel belangrijk voor de latere ontwikkeling, die dan positiever verloopt.’
Inleving
Het diagnosticeren op jonge leeftijd is echter niet altijd gemakkelijk. Luijckx: ‘Als je kijkt naar het verschil tussen jongen en meisjes valt op dat ze anders spelen. Meisjes zijn meer gericht op het onderhouden van sociale contacten en op fantasiespel. Jongens zijn meer bezig met regeltaken en het letterlijk “dingen doen”. Meisjes moeten dus al eerder een beroep doen op emoties en inleving en de meisjes met autisme vallen daardoor eerder op dat de jongens.’
Niemand kan er meer omheen: Pokémon Go, het spel waarmee je met je mobiele telefoon Pokémon moet ‘vangen’, wordt wereldwijd gespeeld. Ook jongeren met autisme zijn in de ban van het spel zijn. En dit is positief. Lees meer >>
Diagnose
Dat zegt echter niet dat bij meisjes eerder duidelijk wordt dat ze autisme hebben. ‘Ze komen vaak eerder in aanraking met hulpverlening dan de jongens, maar er wordt niet altijd meteen aan autisme gedacht. Meisjes hebben vaak door dat ze niet aan de sociale verwachtingen voldoen en proberen dan op intelligentie het juiste gedrag te vertonen. Als dat niet lukt, kunnen ze angstig, somber of depressief worden. Naar aanleiding van die symptomen wordt dan een diagnose gesteld en een behandelplan gemaakt. En dat is vervelend want als je niet tijdig de juiste hulp krijgt, wordt het probleem vaak alleen maar groter.’
Verschil
Jongens komen vaak later in contact met hulpverlening omdat bij hen op een andere manier een beroep wordt gedaan op sociale contacten. Maar als ze eenmaal in aanraking komen met hulpverlening, wordt wel eerder aan autisme gedacht. Dit verschil tussen jongens en meisjes maakt ook dat er lang gedacht is dat autisme vooral voorkomt bij mannen. Dat is dus niet per se het geval.
Vroegherkenning
Doordat er de laatste jaren meer aandacht voor autisme is, wordt de diagnostisering beter. Luijckx: ‘In Nederland is de kennis over autisme erg toegenomen en daar zijn we blij mee. Daarbij hebben een aantal bekende Nederlanders, zoals Baukje van Kesteren, bekend gemaakt dat ze autisme hebben. Daardoor wordt autisme ook meer bespreekbaar. We hebben echter nog wel een inhaalslag te maken. In het verleden zijn er veel diagnoses gemist. Gaat gelukkig steeds beter. Maar wij blijven aandacht vragen voor vroegherkenning. Een resultaat daarvan is dat bij de consultatiebureaus nu in de standaardscreening ook vragen zijn opgenomen om autisme te herkennen.’
Tips
Autisme kan zich op verschillende manieren uiten. Toch heeft Luijckx wel wat algemene tips om autisme te herkennen. ‘Zorg dat je goed bijgeschoold bent en de kennis hebt van het verschil tussen de uiting van autisme bij jongens en meisjes. En misschien wel het belangrijkste: trek niet te snel een conclusie als je ziet dat er iets misgaat bij een kind. Doe gedegen onderzoek om te achterhalen wat het probleem precies is.’