Door Alexandra Sweers – Het eerste rapport in het onderzoek ‘Combating Youth Homelessness’ beschrijft de situatie van thuisloze jongeren in Nederland. In de alle deelnemende landen wordt op dezelfde manier onderzoek gedaan. Met als doel duidelijk te krijgen hoe dakloosheid bij jongeren ontstaat en welke factoren hieraan meewerken.
Illegaliteit
‘Uniek is dat we ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) bij het onderzoek betrekken,’ zegt onderzoekster Anna van Deth van MOVISIE. ‘Veel uitgeprocedeerde jongeren kunnen in de illegaliteit belanden, een grijs circuit waar zij lastig terug te vinden zijn. Officieel vallen zij niet onder zwerfjongeren en als hulpverleners hen tegenkomen, mogen ze niets doen. Deze problematiek is nooit echt ter discussie gesteld’, aldus Van Deth.
Beter contact
In Nederland doet kenniscentrum MOVISIE het onderzoek. De onderzoekers worden geholpen door ex-zwerfjongeren, die de thuislozen interviewen. Van Deth: ‘Wij betrekken hen bij dit project omdat zij waarschijnlijk beter contact kunnen maken met deze zwerfjongeren. We verwachten dat zij makkelijker en ook andere informatie kunnen loskrijgen dan de onderzoekers. Daarnaast is het een soort stage voor de interviewers, die zo competenties verwerven.’
Knelpunten
Het eerste rapport beschrijft onder meer de knelpunten in het beleid, legt de onderzoekster uit. Veel zwerfjongeren ouder dan 18 jaar komen in de volwassenenhulpverlening terecht, terwijl zij daar gevoelsmatig nog niet thuishoren. ‘Er is nog geen eenduidige definitie van deze groep en ook geen eenduidige hulpverlening. Het is van belang dat dit in kaart wordt gebracht’, zegt Van Deth.
Zwaarder
Na deze eerste rapportage blijkt dat de groep jongeren verandert, volgens de ondervraagde hulpverleners. Van Deth: ‘De problematiek is zwaarder, er is meer drank- en drugsgebruik en meer psychische beperkingen. Het is echter lastig om te bepalen hoe die veranderingen geïnterpreteerd kunnen worden. Is de oorzaak van de zwaardere problematiek de verharding van de samenleving? Of hebben we meer inzicht in de groep zwerfjongeren doordat we ze beter in beeld hebben en registreren?’
Re-integratie
In de volgende fase van het onderzoek worden voormalig zwerfjongeren getraind om zwerfjongeren te interviewen. Uit de analyse moet meer inzicht komen in de levensloop van zwerfjongeren en mogelijkheden voor empowerment en re-integratie. Het onderzoek wordt in 2011 afgesloten met methodiekontwikkeling. Het Nederlandse 8-fasenmodel (ontwikkeld door NIZW, nu MOVISIE) en het Safes Moves-model uit Engeland zullen onderzocht worden op geschiktheid in de vier landen.
Onderzoeksrapport: Sociale uitsluiting van zwerfjongeren: Stand van zaken in Nederland
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.